nước Âu Lạc, đổi tên nước là Nam Việt, tuy độc lập nhưng ngoài mặt vẫn
thần phục nhà Hán. Nhà họ Triệu làm vua được gần một trăm năm. Đến
năm 111 trước Tây lịch, Hán Vũ Đế sai Lộ Bác Đức đem quân sang đánh
Việt nam, quân nhà Triệu bị thua, và Việt nam bắt đầu bị chìm đắm trong
gần một ngàn năm Bắc thuộc.
Trong giai đoạn Bắc thuộc đó, Trung hoa cũng trải qua nhiều triều đại. Hết
Hán đến Tam quốc, Tấn, Lương, Trần, Tuỳ, Đường, Ngũ Quý... Trừ một số
ít như Tích Quang, Nhâm Diên, đa số các quan lại và thái thú Trung hoa
đều tàn ác. Thời đại nào người Việt nam cũng nổi lên chống ngoại xâm.
Đầu tiên là hai bà Trưng, sau đó là bà Triệu, Lý Nam Đế, Triệu Quang
Phục, Mai Hắc Đế, Phùng Hưng... nhưng tất cả đều bị thất bại, cho đến
năm 939, Ngô Quyền đại tướng quân Nam Hán, mở đầu một kỷ nguyên
độc lập và tự chủ cho Việt nam.
Năm chục năm sau khi Việt nam được độc lập, bên Trung hoa, nhà Tống đã
kế nghiệp nhà Đường, lại đem quân sang đánh Việt nam, nhưng quân Tống
bị Thập Đạo tướng quân Lê Hoàn đánh bại. ít năm sau, tể tướng Vương An
Thạch nhà Tống lại định đánh Việt nam để lấy uy tín, nhưng vua nhà Lý đã
cử Lý Thường Kiệt đem quân sang “tấn công tự vệ” trước, và chiếm được
châu Khâm, châu Liêm trước khi rút quân về. Triều đại nhà Tống của
Trung hoa kéo dài được ba trăm năm thì quân Kim từ quan ngoại kéo vào
đánh chiếm bắc Trung hoa. Nhà Tống rút về phía nam lập ra nhà Nam Tống
được có năm chục năm thì quân Mông Cổ vượt Vạn Lý Trường Thành kéo
vào chiếm đóng toàn cõi Trung Nguyên. Lúc đó Thành Cát Tư Hãn đã
chinh phục được Cao Ly cùng những tiểu quốc vùng Trung á và đã hai lần
kéo quân đánh phá các nước châu Âu. Nhưng khi Hốt Tất Liệt sai con là
Thoát Hoan hai lần đem quân đánh Việt nam, cả hai lần quân Nguyên đều
bị đại bại. Vì quân Mông Cổ cai trị Trung hoa quá hà khắc, năm 1368, Chu
Nguyên Chương, một ông sư hồi tục, hưng binh khởi nghĩa, đánh đuổi
được quân Mông Cổ lập ra nhà Minh. Minh triều cũng có một thời kỳ cực
thịnh, có những đội thương thuyền đi tới tận duyên hải Phi Châu. Năm
1406, nhà Minh lấy cớ Hồ Quý Ly thoán đoạt ngôi vua đem quân sang
đánh Việt nam. Hồ Quý Ly bị giết, nhưng dân Việt nam, dưới sự lãnh đạo