cử động của tua vòi. Điều này được khẳng định, chẳng hạn như trong tập
sách mỏng khá tốt nhưng biên soạn vội vàng (rõ ràng tác giả không tận mắt
chứng kiến các hành vi của người Hỏa tinh) mà tôi đã nói sơ qua, và cho
đến nay đó là nguồn tài liệu chính yếu về chúng. Không ai hiện còn sống
mà đã nhìn thấy hoạt động của người Hỏa tinh nhiều như tôi. Tôi chỉ ngẫu
nhiên mà thấy chứ chẳng giỏi giang gì, nhưng sự thật là như thế. Và tôi
khẳng định rằng tôi đã nhiều lần quan sát chúng rất gần, và tôi đã thấy bốn,
năm, và (một lần) sáu tên cùng nhau lờ đờ làm những việc rất phức tạp tỉ
mỉ mà không phát ra tiếng động hay tỏ cử chỉ nào. Chúng luôn luôn rúc lên
một tiếng kỳ lạ trước khi ăn, không uốn giọng, và tôi tin rằng đó không
phải là tín hiệu gì, mà chỉ là thở gió ra để chuẩn bị hít vào. Ít nhất tôi có
biết sơ về tâm lý, và trong vấn đề này tôi tin chắc chắn rằng người Hỏa tinh
trao đổi suy nghĩ mà không qua một trung gian vật chất nào. Và tôi tin như
thế mặc dù có những định kiến mạnh về việc đó. Trước khi người Hỏa tinh
xâm lăng, trong một bài viết, như độc giả đây đó hẳn vẫn còn nhớ, tôi đã
khá cả quyết chống lại thuyết liên lạc bằng ngoại cảm.
Người Hỏa tinh không mặc quần áo. Quan niệm của chúng về trang
sức và phong cách bên ngoài hẳn nhiên khác với chúng ta. So với chúng ta,
rõ ràng chúng rất ít nhạy cảm về sự thay đổi nhiệt độ, và sự thay đổi áp suất
hình như cũng không có ảnh hưởng nghiêm trọng nào tới sức khỏe của
chúng. Tuy chúng không mặc quần áo, song những vật khoác thêm lên cơ
thể làm chúng ưu việt hơn loài người nhiều. Loài người chúng ta, với xe
đạp và càng trượt, máy lượn Lilienthah, súng và gậy gộc, vân vân, chỉ mới
ở bước khởi đầu của sự tiến bộ mà người Hỏa tinh đã đạt được. Chúng hầu
như chỉ là những bộ óc khoác các thân hình khác nhau tùy theo nhu cầu của
chúng, cũng như loài người mặc quần áo rồi vội vàng lên xe đạp hay che dù
dưới mưa. Một điều có lẽ kỳ lạ nhất đối với loài người là các thiết bị của
chúng thiếu một bộ phận chủ yếu trong hầu hết mọi công cụ máy móc của
loài người - thiếu bánh xe. Trong mọi thứ mang tới Trái đất, không có dấu
hiệu hay vết tích nào cho thấy chúng dùng bánh xe. Ít nhất người ta nghĩ là
sẽ thấy cần bánh xe khi di chuyển. Và trong vấn đề này, nếu để ý ta sẽ nhận
