Trong một cuộc họp, bà chủ tịch xí nghiệp đã chú ý các huân chương của
tôi và khiển trách tôi, trước mặt mọi người, đã đeo chúng cứ như tôi là một
người đàn ông. Chính bà ấy có một Huân chương Lao động bà thường
xuyên đeo trên áo vét của bà, nhưng, rất kỳ lạ, các huân chương quân sự
của tôi lại không hợp khẩu vị của bà. Khi chỉ còn hai chúng tôi trong văn
phòng, tôi đã nói với bà, với tất cả sự thẳng thắn của một người lính thủy,
tôi đã nghĩ về bà như thế nào. Bà ta lúng túng, nhưng sau sự cố đó, tôi
không còn muốn đeo huân chương. Dù tôi tự hào về chúng.
Phải qua nhiều chục năm trước khi nhà báo nổi tiếng Vera Tkatchenko
viết một bài về chúng tôi trên báo Pravda, trong đó bà giải thích rằng chúng
tôi, những người phụ nữ, đã chiến đấu. Bà nói về những nữ-cựu chiến binh,
những người sống độc thân, đã thất bại trong việc tổ chức cuộc sống của
mình và mãi không có được một căn hộ
định, tất cả chúng ta đều chịu ơn những người đàn bà thần thánh đó. Và
chính từ đó mọi người dần quan tâm đến họ. Họ trong khoảng bốn mươi
năm mươi tuổi, thường sống trong những khu nhà tập thể. Cuối cùng,
người ta cũng quyết định trao cho họ những căn hộ cá nhân. Một trong số
các bạn gái của tôi. Tôi sẽ không nêu tên bà, ngại bà hiểu nhầm. Bà là
feldscher trong quân đội... Ba lần bị thương. Sau chiến tranh, bà vào ngành
y. Bà không có gia đình, tất cả người thân trong gia đình bà đều đã mất. Bà
sống khó khăn, bà làm thuê các công việc nội trợ để có miếng ăn. Nhưng bà
không cho ai biết bà là thương binh chiến tranh. Bà đã xé hết các giấy tờ
quân đội của bà. Một hôm, tôi hỏi bà: "Tại sao bà lại xé giấy tờ đi?" Bà òa
khóc: "Nhưng mà ai sẽ lấy tôi? - Ôi, đúng rồi, bà đã làm đúng." Nhưng bà
càng nức nở: "Hôm nay tôi lại cần chúng, các giấy tờ ấy. Tôi ốm nặng." Cô
có hình dung ra không?
Dịp kỷ niệm ba mươi lăm năm Chiến thắng, lần đầu tiên người ta đã mời
về Sébastopol, thành phố đã chứng kiến sự hình thành niềm vinh quang của
Hải quân Nga một trăm thủy thủ cựu chiến binh của cuộc Chiến tranh ái
quốc Vĩ đại, trong đó có ba người phụ nữ. Tôi ở trong số đó, cùng một cô
