thành chuyên gia về cái mục ấy... Ối! Mẹ kiếp sự đời! Tôi có thể văng hàng
kilômét...
Rồi một chuyện may đã đến: chúng tôi tìm lại được mẹ. Bà đến gặp lại
tôi, và lần nữa, chúng tôi họp lại thành một gia đình. Một ngày đẹp trời, mẹ
bảo:
“Mẹ nghĩ là con phải trở lại trường học.”
Tôi đã không hiểu được ngay:
“ Ở đâu cơ?
- Vậy theo con, thì ai phải học lớp cuối cấp thay con?”
Sau tất cả những gì tôi đã sống qua, thật kỳ quặc khi lại một lần nữa ngồi
sau chiếc bàn học, giải các bài toán, viết các bài tập, học thuộc lòng danh
sách các động từ tiếng Đức, thay vì đánh nhau với bọn Đức! Và tất cả
những thứ đó, trong khi quân Đức đã đổ đến sông Volga!
Tôi còn phải chờ thêm chút xíu: Bốn tháng nữa, tôi sẽ mười bảy tuổi.
Không được mười tám, nhưng ít ra cũng mười bảy. Và như thế, không ai sẽ
tống tôi về nhà. Không ai! Ở ủy ban Komsomol vùng, mọi sự yên ổn,
nhưng đến phòng tuyển quân, tôi phải đấu tranh. Vì cái tuổi tôi, vì con mắt
tôi nữa. Nhưng trở ngại thứ nhất đã giúp tôi loại được cái thứ hai. Khi bàn
đến tuổi tôi, tôi đã lên án ông sếp phòng tuyển quân chỉ là một anh chàng
quan liêu... Và tôi tuyên bố tuyệt thực. Tôi ngồi cạnh ông ta, và suốt hai
ngày, tôi không chịu dịch khỏi chỗ, từ chối mẩu bánh mì và cốc nước nóng
ông mời tôi. Và tôi dọa ông cứ để tôi chết đói, nhưng không quên để lại
một lá thư chỉ rõ kẻ chịu trách nhiệm về cái chết của tôi. Tôi không nghĩ là
tôi dọa được ông nhiều; tuy nhiên cuối cùng ông chuyển tôi sang ủy ban y
tế. Mọi việc ở trong cùng một phòng. Ông bác sĩ, sau khi kiểm tra thị lực
của tôi, đưa cả hai tay lên tỏ vẻ bất lực, và ông trưởng phòng tuyển quân
liền cười ha hả: thế là tôi phải hiểu ra rằng tôi tuyệt thực cũng chẳng được
gì hết. Nhưng tôi liền vặn lại chính vì tuyệt thực nên mắt tôi mới đâm ra
quáng gà như thế. Tôi đi đến cửa sổ cạnh đó có treo tấm bảng chữ cái chết
tiệt để kiểm tra thị lực và tôi òa lên khóc. Và tôi khóc cho đến khi... Tôi
