CHIẾN TRANH NHÌN TỪ NHIỀU PHÍA - Trang 120

không muốn bảo vệ đất nước của họ. Việc này đã khiến Hoa Kỳ xét lại
chính sách đối với Nam Việt Nam.
Mấu chốt quan hệ giữa Bạch Cung và ông Diệm có lẽ là vấn đề Hoa Kỳ
đem quân tham chiến vào Việt Nam. Khi phó tổng thống Lyndon B.
Johnson đến Việt Nam tháng 5. 1961, ông đưa ra hai đề nghị: Hoa Kỳ gửi
quân tham chiến và Nam Việt Nam ký một hiệp ước song phương với Mỹ.
Ông Diệm từ chối, vì làm thế sẽ mất đi thanh danh quốc gia và cho Bắc
Việt cơ hội lên án ông làm tay sai Mỹ như họ đã tuyên truyền. Ông Diệm
chỉ muốn Hoa Kỳ viện trợ để tăng quân số quân của Việt Nam Cộng Hòa
thêm 20000 và viện trợ quân sự cho các tổ chức Vệ Quốc Ðoàn và Dân Vệ.
Bênh vực cho luận cứ rằng đề nghị đem quân chiến đấu không phải là ý
muốn của Kennedy - qua đề nghị của Johnson - mà vì Johnson bị áp lực từ
bộ tổng tham mưu và phái bộ cố vấn quân sự Hoa Kỳ tại Việt Nam, tác giả
trích lời Kennedy tuyên bố trong cuộc họp báo ngày 5 tháng 5, 1961 nói
việc gửi quân chiến đấu còn đang trong vòng nghiên cứu. Như thế là để mở
cửa cho Johnson muốn đề nghị gì với ông Diệm khi hai người gặp nhau thì
tùy ông phó tổng thống.
Chính sách của ông Diệm đưa đến những bất mãn trong giới quân nhân, vụ
đảo chính hụt năm 1960 là điển hình của những bất mãn đó. Trong chuyến
đi vào tháng 10. 1961 để lượng định tình hình, trưởng đoàn Maxwell D.
Taylor đã nghe tướng Dương Văn Minh phàn nàn về tổng thống Diệm
không tin tưởng quân đội nên không cho các tướng có thực quyền. Phó
tổng thống Nguyễn Ngọc Thơ cũng không tin tưởng ông Diệm đang làm
việc tốt cho đất nước.
Trong chuyến đi này có điều lý thú là cuộc đụng độ ngoại giao giữa Taylor
và Lansdale. Maxwell D. Taylor không muốn Edward G. Lansdale - người
có quan hệ thân tình với ông Diệm và được coi như đặc sứ của Kennedy -
được tiếp xúc nhiều và dự những buổi tiếp tân. Nhưng khi vừa đến sân bay,
Lansdale đã được người riêng của tổng thống Diệm ra đón và đưa về dinh
để tham khảo. Taylor và Lansdale vì vậy có những bất bình với nhau.
Khi gặp Lansdale, ông Diệm hỏi ý kiến có nên yêu cầu Hoa Kỳ gửi quân
tham chiến không? Lansdale hỏi lại là tình hình quân sự bết bát lắm chăng?