nhất là ở Mỹ. Kết quả là một vụ kiện còn kéo dài đến ngày hôm nay, có khả
năng lôi kéo cả cộng đồng vào cuộc. Người khởi tố đầu tiên là ông Nguyễn
Hữu Luyện, ở Boston. Bị đơn là UMass. Yểm trợ cho nguyên đơn có Ủy
Ban Vận Ðộng Yểm Trợ Vụ Án William Joiner Center (UBVÐ). Ðến đầu
năm 2001, UBVÐ đã quyên góp được trên 100 ngàn đô la để sử dụng cho
vụ kiện. Không biết số tiền quyên góp cho đến nay là bao nhiêu.
Chi tiết liên quan đến vụ kiện khá nhiều và phức tạp. Ðể biết rõ, xin liên lạc
thẳng với UBVÐ và WJC để được cung cấp các tài liệu liên hệ, bằng cả
tiếng Anh hoặc tiếng Việt, cách tốt nhất vẫn là có tài liệu từ hai nguồn khác
nhau.
Tôi chỉ xin ghi lại đây những diễn biến cần thiết cho bài viết này:
Tháng 4 năm 2000, ông Nguyễn Hữu Luyện khởi tố WJC/UMass trước Tòa
Sơ Thẩm (TST) tiểu bang Massachusetts (MA) về sự kỳ thị tuổi tác và
tuyển người (trường hợp các ông HNH và NHC). Theo đơn khởi tố, số bồi
thường cho nguyên đơn nếu thắng kiện sẽ tương đương với một học bổng
toàn phần (35 ngàn đô la). Vụ kiện bị bác bỏ ở TST (vì lý do thủ tục) và
sau đó bị phủ quyết ở Hội Ðồng Bài Trừ Kỳ Thị (vì không đủ nguyên cớ).
Tháng 10 năm 2001, ông Luyện và 11 người khác đệ trình đơn kiện tại Tòa
Thượng Thẩm (TTT) về kỳ thị tuyển người bao gồm sự kỳ thị về tuổi tác,
chủng tộc, nguồn gốc quốc gia, cùng với vấn đề vi phạm luật của tiểu bang
MA, chương 264, về việc cấm thuê mướn đảng viên đảng Cộng Sản.
Tháng 12 năm 2002, số người đứng tên chung với ông Luyện giảm xuống
còn 9 người.
Ðầu năm 2003, Luật sư phía ông Luyện yêu cầu TTT cho phép nguyên đơn
kiện với tư cách tập thể (Class Action suit). Giữa tháng 5. 2003 trong phiên
họp trước tòa, chánh án TTT Janet Sanders bác đơn này, chỉ cho phép kiện
với tư cách cá nhân vì không hội đủ những điều kiện luật định.
Ngày 18 tháng 5 năm 2003, trong một cuộc họp báo tại vùng thủ đô Hoa
Thạnh Ðốn, ông Luyện tuyên bố rằng UMass đề nghị bồi thường 250 ngàn
đô la cùng một bức thư xin lỗi để hủy bỏ vụ kiện nhưng ông Luyện bác bỏ
đề nghị đó. Trường UMass và luật sư của ông Luyện đều phủ nhận nguồn
tin này.
