CHIẾN TRANH NHÌN TỪ NHIỀU PHÍA - Trang 196

Những ý nghĩ ấy rượt đuổi nhau trong tâm trí Joseph khi anh chuẩn bị trả
lời câu hỏi của người dẫn chương trình. Sau cùng, khi Joseph mở miệng,
thay vì phát biểu một cách nồng nhiệt, giọng anh lại chán nản nguội lạnh.
Anh nói trầm giọng:
- Chẳng có chút nguy cơ nào khiến tôi lẫn lộn những bi thương mà mình
cảm thấy về các cái chết trong gia đình tôi với những tính toán sai lầm và
hào nhoáng về chính trị đã gây ra các cái chết đó. Trước hết, tôi thành thật
tin tưởng rằng chúng tôi đến Việt Nam với lý tưởng cao đẹp. Chúng tôi đã
đặt vào đó uy tín của nước Mỹ với niềm tin rằng mình sẽ làm tốt hơn người
Pháp. Thế rồi toàn bộ chính sách nằm trong tay những kẻ ở Bộ Ngoại giao,
Nhà Trắng và Ngũ Giác Ðài, những kẻ tự xem mình thuộc giới ưu tú nhất
nước Mỹ. Trong khi thiếu nghiên cứu tường tận các hệ lụy và các phức tạp
trong dòng lịch sử của dân tộc Việt Nam, thì để nhanh chóng đạt cứu cánh,
những kẻ ưu tú ấy chỉ muốn có loại chính quyền bản địa thích hợp với cách
thức giải quyết chiến tranh của mình. Chúng tôi ngây thơ, tự tin, thiếu kiên
nhẫn. Chúng tôi biến cuộc chiến tại Việt Nam thành cuộc chiến của Hoa Kỳ
khiến cho nguyên cớ tham chiến bị xuyên tạc và chính nghĩa chống cộng
của người miền Nam bị xoi mòn. Chúng tôi dựng lên và hỗ trợ tại Sàigòn
các chính quyền được giả định là dân chủ, nhưng thực tế những kẻ cai trị
đó chỉ nghĩ tới quyền lợi của họ. Ðã không thu phục nhân tâm, không xây
dựng dân chủ, không nỗ lực thiết lập công bằng xã hội, họ còn làm cho
người dân thờ ơ, nếu không muốn nói là xa lánh họ. Ban đầu họ là những
kẻ thừa kế tự nhiên của giới quan lại thời Pháp thuộc. Tiếp đó họ là những
tay quân phiệt thiếu thiện chí phục vụ, khả năng xây dựng và không chịu
nhìn xa trông rộng. Nếu không có viện trợ Mỹ thì các chính quyền ấy
không tồn tại quá năm phút. Họ nhân danh tình trạng chiến tranh để làm đủ
thứ tệ hại, còn chúng tôi nhân danh nhu cầu chiến thắng để bảo vệ họ. Do
đó, hoàn toàn không thiết lập được những nền tảng căn bản cho một chế độ
dân chủ mà vì nó, quân dân miền Nam chiến đấu và chúng tôi hỗ trợ họ
chiến đấu. Như thế, thật là gian trá khi chúng tôi làm như thể mình đang
bảo vệ một chính quyền dân chủ. Sự hiện hữu loại chính quyền phản dân
chủ đó, sự can thiệp thô bạo của chúng tôi và việc sử dụng hỏa lực ồ ạt