Ông cụ Tả gật đầu:
- Quý lắm, quý lắm. Tôi đã đi nhiều, đi mỏi cái chân mà chưa hết rừng
vầu đấy, cán bộ à. Cán bộ có biết không? Cây vầu là con gái út Bàn Vương
chúng tôi đấy. Khi cô gái út chết, Bàn Vương bảo: Con chết, con sẽ là cây
vầu thanh cao như khi còn sống. Vì thế, người Dao tôi ở gần nhau nhưng
không chen chúc.
Tố gật đầu, thích thú. Ông cụ Tả tiếp:
- Cán bộ biết rồi đấy. Năm Nhâm Dần, ông tổ họ Bàn chúng tôi nổi lên
đánh Tây, quân của người đông lắm. Đi qua mười khu rừng vầu, ngả cả
mười khu rừng vầu chẻ đũa mà không đủ mỗi người một đôi. Đi qua mười
bãi cỏ gianh, nhổ cả mười bãi cỏ gianh mà không đủ mỗi người một nắm cỏ
để lót chỗ ngồi.
Bữa cơm như đã dọn trên sàn. Ông cụ Tả vừa mời Tố ngồi vào mâm thì
chú bé Tả ở đâu chạy về, leo lên sạp, ghé tai ông khe khẽ: “Ông à, báo hết cả
làng rồi!”
Gật đầu, ông cụ Tả đưa đũa cho Tố. Cơm gạo nương hạt dài trắng
muốt, thơm nức. Mùi măng chua gắt, mùi muối trộn ớt hăng hăng tỏa cùng
mùi thịt sóc nướng xào hoa chuối ngọt ngào.
- Cán bộ ăn đi. Cứ ở đây với tôi, không lo gì. Thằng binh thầu Cai
Vàng bị đuổi ra khỏi làng này rồi.
- Nó bị đuổi rồi ạ? - Tố đặt bát cơm xuống mâm.
Cầm đũa chỉ vào ngực mình, giọng ông cụ đầy kiêu hãnh:
- A! Tôi là trưởng họ mà tôi không đuổi được nó sao! Tôi gọi nó đến:
Cai Vàng, mày là đứa làm phản người Dao, mày không phải họ Bàn. Mày đi
đi! Nó phải đi. Không đi, ở lại thì như kẻ có ma chài, không ai nói chuyện,
