10
Năm mươi vạn quân Nguyên đóng trại suốt từ Quế Sơn qua Từ Sơn (Bắc
Ninh) xuống Yên Viên, Gia Lâm và Thăng Long. Hưng Đạo vương để
Minh Hiếu vương Trần Quốc Uẩn và Hưng Trí vương Trần Quốc Hiện
cùng mười vạn quân ở lại đại bản doanh Vạn Kiếp chống với mười lăm vạn
quân của A Bát Xích, Tích Lệ Cơ Ngọc và Phàn Tiếp ở Quế Sơn. Gần hai
mươi vạn quân còn lại Người rút về mạn bắc sông Cái, đối diện với Thăng
Long cùng năm vạn quân của Chiêu Văn vương Trần Nhật Duật và năm
vạn quân của Đô tướng Nguyễn Khoái chống với ba lăm vạn quân của
Thoát Hoan ở kinh thành Thăng Long và vùng phụ cận.
Thoát Hoan sai Ô Mã Nhi, Trương Hiển, A Lạt, A Lý Hải Nha cùng bọn
Lý Hằng, Lý Quán dùng thuyền lớn ghép lại thành cầu phao vượt sông Cái
sang đánh nhau với quân Trần. Nhiều trận chiến ác liệt đã diễn ra. Mùa
đông nước sông Cái cạn, quân Nguyên bắn tên xuống nước. Chỗ nào tên
không nổi lên thì biết là chỗ ấy cạn thúc ngựa vượt qua. Phạm Ngũ Lão,
Trần Quốc Tảng, Trần Quốc Nghiễn phải căng sức ra chống đỡ với quân
giặc.
Có lần Ô Mã Nhi đã ghép thuyền gần vượt được sông thì Nguyễn Khoái
từ phía bắc thả thuyền xuôi xuống. Hai bên đánh nhau hết sức dữ dội. Ô Mã
Nhi đấu với Nguyễn Khoái hơn năm mươi hiệp mà không đánh đổ được gã
mặt đen, râu quai nón, mắt nhỏ, cằm bạnh, người tròn to như một gốc lim
cổ thụ. Ô Mã Nhi vừa đánh vừa nghĩ thầm: “Tưởng là Đại Việt chỉ có một
tên Phạm Ngũ Lão, giờ lại nẩy nòi ra thằng này. càng thêm khó gặm…”.
Vừa nghĩ tới đó thì có tiếng Phạm Ngũ Lão gọi to:
- Hiền huynh Nguyễn Khoái! Có Ngũ Lão đến trợ chiến đây!
Ô Mã Nhi cả sợ nếu bị hai tướng Đại Việt giáp công hai mặt nên vội rút
về. Nguyễn Khoái đánh cắt đôi đoàn thuyền của Ô Mã Nhi, quân Nguyên