Còn một loại quân chủ nữa cũng rất thông dụng trong các sắc dân kém văn
minh, loại quân chủ này rất gần với chế độ quân chủ chuyên chế, nhưng
cũng được coi là hợp pháp và thế tập. Các sắc dân kém văn minh này, vì
bản chất hạ tiện hơn dân Hy Lạp, cũng giống như dân châu Á bị coi là hạ
tiện hơn dân châu Âu, không nổi lên chống lại sự độc tài của chính quyền.
Những chế độ quân chủ loại này mang bản chất là chế độ của những bạo
chúa vì bản chất của dân trong nước là nô lệ; nhưng những chế độ này bền
vững và không sợ bị lật đổ vì được xem là hợp pháp và truyền từ đời cha
xuống đời con. Ta cũng ghi nhận thêm là những vị vua này được dân coi là
vua của họ thật sự, chứ không phải là bạo chúa, vì cấm vệ quân của vua
được tuyển từ dân trong nước; còn cấm vệ quân của bạo chúa là lính đánh
thuê tuyển từ nước ngoài. Hơn nữa, nhà vua cai trị theo luật pháp và thần
dân tuân phục một cách tự nguyện, còn đối với bạo chúa, thần dân bị buộc
phải tuân phục.
Đó là hai mô hình quân chủ, và còn có một loại thứ ba nữa nhưng loại này
chỉ có ở Hy Lạp thời cổ thôi, gọi là Aesymnetia, tức là độc tài. Mô hình này
có thể được định nghĩa một cách tổng quát là quả đầu qua bầu cử. Loại này
cũng giống như mô hình quân chủ của các sắc dân kém văn minh, chỉ khác
có một điều là không có tính chất thế tập. Trong chế độ này, cũng có khi
nhà vua được nắm quyền trọn đời, có khi chỉ trong một nhiệm kỳ nào đó,
hoặc cho đến khi một công vụ nào đó được thực hiện xong. Tỷ dụ như
người Mytilene bầu Pittacus làm vua chống lại quân lưu vong do
Antimenides và thi nhân Alcaeus lãnh đạo. Sự kiện Pittacus được dân bầu
lên làm bạo chúa được thể hiện rõ ràng qua câu thơ của Alcaeus khiển trách
đồng bào của mình đã vì “hèn nhát mà đồng lòng bầu Pittacus, một gã tiện
dân, lên làm bạo chúa.”
Các mô hình chính quyền vừa kể luôn luôn có tính chất của bạo chúa, bởi
vì nhà vua nắm quyền chuyên chính, nhưng nếu những vị vua này được bầu
ra và dân chúng thuận theo, thì họ vẫn được coi là những nhà vua chính
thống.
