TIỆM CÀ PHÊ Ở SURAT
(Phỏng theo Bernardin de Saint-Pierre)
Ở
thành phố Surat có một tiệm cà phê. Các lữ khách và người nước
ngoài từ mọi miền đất đều tới đây và họ thường trò chuyện với nhau.
Có lần một nhà thần học Ba Tư ghé tiệm. Cả đời ông nghiên cứu bản
chất của thần linh, đọc và viết nhiều sách về điều này. Ông nghĩ mãi, đọc
mãi và viết mãi về thần linh, đâm ra mất sáng suốt, mọi thứ trong đầu lẫn
lộn cả, đến độ ông chẳng còn tin vào thần linh nữa.
Khi biết được điều đó, nhà vua đuổi ông ra khỏi xứ sở Ba Tư.
Nhà thần học bất hạnh cả đời suy luận về nguyên lý đó đâm lẫn lộn, và
thay vì hiểu rằng mình đã đánh mất lý trí, thì lại cho rằng không còn lý trí
cao cả cai trị thế giới nữa.
Nhà thần học có một nô lệ da đen đi cùng ông khắp mọi nơi. Khi nhà
thần học bước vào tiệm cà phê, chàng da đen ở lại sân ngoài cánh cửa và
ngồi xuống tảng đá sưởi nắng. Chàng ta ngồi đó và đuổi lũ ruồi bu xung
quanh. Còn nhà thần học thì nằm trên ghế xô pha trong tiệm và ra lệnh đem
đến một tách á phiện. Khi ông uống cạn và á phiện bắt đầu làm đầu óc ông
bị kích động, ông bèn gọi người nô lệ và bảo:
“Này tên nô lệ đê hèn kia, mi nghĩ sao, thần linh có hay không?”
“Tất nhiên là có chứ ạ!” – chàng nô lệ trả lời và lập tức lôi từ dưới thắt
lưng ra một tượng gỗ nhỏ – “Đây này” – anh nói – “Đây là vị thần bảo vệ
cho con từ khi ra đời. Vị thần này được làm bằng gỗ của cây thần mà mọi
người ở xứ con đều phải thờ phụng.”
Nghe câu chuyện đó giữa nhà thần học và chàng nô lệ, mọi người có
mặt trong tiệm cà phê đều ngạc nhiên.
Người ta ngạc nhiên vì câu hỏi của ông chủ, lại càng ngạc nhiên hơn
vì câu trả lời của anh nô lệ.
