họ chạy về phía Anduin. Rồi bỗng dưng từ Bắc xuống đoàn quân ứng cứu
ngoài sức hy vọng, lần đầu tiên tiếng tù và người Rohirrim vang vọng ở
Gondor. Eorl Trẻ Tuổi dẫn đoàn kỵ binh xuống quét sạch quân thù, săn đuổi
bọn Balchoth đến chết trên đồng cỏ Calenardhon. Cirion ban tặng Eorl vùng
đất đó làm nơi sinh sống, và ông thề với Cirion Lời Ước của Eorl, về tình
bằng hữu khi cần thiết, hay khi nghe kêu gọi, dành cho các Chúa Gondor.”
Vào thời Beren, Quốc Quản đời thứ mười chín, mối nguy lớn hơn nữa
lại đổ bóng xuống Gondor. Ba đội tàu lớn đã phục sẵn từ lâu nay lướt tới từ
Umbar và Harad, ào ạt tấn công miền duyên hải; quân thù đổ bộ khắp nơi,
tới tận cửa sông Isen về phía Bắc. Cùng lúc ấy người Rohirrim cũng bị tấn
công từ cả Tây và Đông, địch quân càn quét khắp vùng đất, khiến họ phải
náu trong các thung lũng Dãy Núi Trắng. Vào năm đó (2758) Mùa Đông
Dài Dặc bắt đầu, những đợt lạnh và tuyết vần vũ từ Bắc và Đông kéo dài tới
gần năm tháng. Helm đất Rohan cùng cả hai con trai tử trận trong cuộc
chiến; cảnh khổ cực chết chóc trải khắp Eriador lẫn Rohan. Nhưng ở
Gondor phía Nam dãy núi tình hình không nguy kịch bằng, và trước khi
xuân sang Beregond con trai Beren đã đẩy lùi quân xâm lược. Lập tức ngài
cử quân lên trợ giúp Rohan. Ngài là vị chỉ huy tài giỏi nhất từng xuất hiện ở
Gondor sau thời Boromir; và khi ngài lên kế tục cha mình (2763) Gondor
bắt đầu lấy lại sức mạnh cũ. Nhưng Rohan bình phục lâu hơn vì những
thương tích nặng nề giáng lên họ. Chính vì thế mà Beren đã hoan nghênh
Saruman, trao cho ông ta chìa khóa Orthanc và từ năm ấy (2759) Saruman
bắt đầu ngụ tại Isengard.
Chính vào thời Beregond mà Cuộc Chiến giữa Người Lùn và Orc
diễn ra trên Dãy Núi Mù Sương (2793-2799), nhưng chỉ có những tin tức
nhạt nhòa truyền xuống phía Nam, cho tới khi lũ Orc chạy trốn từ
Nanduhirion rắp tâm vượt qua Rohan tới lập đồn ở Dãy Núi Trắng. Các
thung lũng đã thành nơi giành giật suốt nhiều năm trước khi hiểm họa này
bị đánh tan.
