CHURCHILL, ROOSEVELT, STALIN NHỮNG NGÀY CUỐI THẾ CHIẾN 2 - Trang 9

được. Tuy nhiên, ông Moran với thuốc men và sự chăm sóc tận tình đã giúp
tôi nói được những gì phải nói, thực tế là rất nhiều". Tuy nhiên, Churchill
vẫn phải đợi đến 4 giờ.
Lúc 3 giờ, Stalin gọi điện cho Roosevelt. Trong bộ quân phục kaki với
huân chương Lenin trên ngực, Stalin cười khi đi tới chỗ Roosevelt, lúc đó
đang ngồi trên ghế tựa. Mike Reilly, nhìn chằm chằm vào những cận vệ
tháp tùng Stalin, nghĩ nhà lãnh đạo Liên Xô "trông nhỏ bé, nhưng có nhân
tố gì đó làm ông vĩ đại".
"Tôi rất vui được gặp ông", Roosevelt nói với Stalin. "Tôi đã cố gắng cho
cuộc gặp này trong một thời gian dài". Nhà lãnh đạo Liên Xô tỏ ý hài lòng
được gặp Tổng thống Mỹ và khẳng định sự trì hoãn kéo dài trước đó hoàn
toàn là do ông bận giải quyết các vấn đề quân sự, chứ không phải tế nhị ám
chỉ đến cuộc chiến với Đức, khi cuộc chiến ở tháng thứ 30.
Roosevelt và Stalin biết cách nói ngắn gọn để duy trì không khí dễ hiểu
trong hội đàm, điều mà Churchill lém lỉnh đôi khi quên với người Nga.
"Churchill rất lôi cuốn khi bắt đầu nói, nhưng ưu điểm đó không còn khi
ông làm việc thông qua phiên dịch", Harriman nhớ lại. "Những bài phát
biểu dài dòng của thủ tướng, dù với bạn bè thân thiết, quá dài để dịch, và
ông bị mất thính giả".
Roosevelt sẽ không để điều này xảy ra với mình. "Đây là cuộc gặp ban đầu
để hiểu nhau, đối thoại nhanh chóng chuyển hết từ chủ đề này sang chủ đề
khác", Bohlen nhớ lại. Buổi ban đầu là quan trọng nhất. Theo biên bản cuộc
họp của phiên dịch, Roosevelt hỏi tình hình bên phòng tuyến phía Liên Xô
như thế nào, Stalin trả lời mọi chuyện "không phải là quá tốt". Tổng thống
Mỹ ước giá như ông có sức mạnh đánh bật 30-40 sư đoàn Đức khỏi mặt
trận phía Đông và vấn đề đó, tất nhiên, là một trong những chủ đề ông dự
định thảo luận ở Tehran.
Khi vấn đề Pháp được nêu ra, Roosevelt không bỏ phí thời gian mà nói
ngay ông và Churchill không phải lúc nào cũng thống nhất. Roosevelt và
Stalin chỉ trích de Gaulle, và thái độ chống de Gaulle của nhà lãnh đạo Liên
Xô một phần là do "phản ứng của người cảm thấy rằng bất kỳ nước nào sụp
đổ nhanh chóng như Pháp thì cũng không đáng được coi trọng hay lưu