Nguyễn Đắc Xuân
Chuyện các bà trong cung Nguyễn
- 29 -
BÀ HOÀNG HẬU CUỐI CÙNG CỦA
VIỆT NAM ĐƯỢC CHỌN NHƯ THẾ NÀO
Sau ngày ngự giá hồi loan (9-1932),tôi phải đảm trách nhiệm vụ bảo vệ nghi
lễ.Tôi cố gắng hoàn thành một cách xuất sắc.Hằng ngày phải thi lễ trước bàn
thờ liệt thánh và không quên ra vùng ngoại ô yên tĩnh và đẹp đẽ ngoài Kinh
Thành để cung nghiêm các tôn lăng.
Cùng trong cách thức ấy, sau khi nắm được quyền hành ở triều đình,tôi ban sắc
phong tặng cho mẹ tôi làm Hoàng thái hậu.
Thế rồi đã có một sự kiện quan trọng đã diễn ra thay đổi cơ bản cuộc đời tôi.
Từ ngày tôi trở về nước trong Nội có một cuộc tranh giành chuyện nạp phi cho
tôi.Hoàng thái hậu,các đại thần mỗi người có một “dự tuyển” của mình.Tôi gặp
thoáng qua người này một chút,người kia một chút chứ chưa có chủ tâm với cô
nào.Tôi biết vấn đề lựa chọn phi tần của một vị hoàng đế tuỳ thuộc vào quyết
định của đinh thần,tôi chờ người ta giới thiệu với tôi những người chính thức.
Nhân bàn đến chuyện nạp phi,tôi tuyên bố thẳng:tôi phá bỏ cái tục đa thê của
người Việt Nam.Ông bà Charles – ân nhân của tôi,cũng bận tâm tìm cho tôi một
người vợ.Họ mong muốn tìm được một người có một nền giáo dục như tôi.
Thế rồi cuối năm ấy(1933) tôi đi Đà-Lạt, trong một buổi tiếp tân ở phòng
khách Palace,có cả toàn quyền Pasquier,người ta giới thiệu với tôi cô Nguyễn
Hữu Thị Lan – con gái một hào phú theo đạo Thiên chúa ở Nam Bộ. Cô Lan ở
tuổi 18, vừa học xong trường Couvent des Oiseaux ở Pháp.
Sau buổi gặp mặt ấy, chúng tôi đi lại thăm nhau nhiều lần.Nguyễn Thị Hữu Lan
đã rất nổi tiếng ở Pháp. Cũng giống như tôi, cô chơi thể thao và thích âm