1. Chuyện Ký Viên
Ông Ký Viên, thuở còn đi học, dạo ra ngoài đồng, thấy có ba ông già
chừng bảy tám mươi tuổi, tóc râu trắng bạc, lum khum
cuốc đất, công việc
làm như kẻ còn trai.
Ông Ký Viên hỏi : « Ba ông tuổi tác chừng ấy, tiếp dưỡng thể nào mà
sức lực còn mạnh thể ấy ? »
Một ông trả lời : « Thất nội cơ thô xú » (nghĩa là trong nhà vợ thô
kém).
Một ông đáp rằng : « Văn phạn giảm sổ khẩu » (nghĩa là cơm chiều
bớt và miếng).
Ông thứ ba đối lại rằng : « Dạ ngọa bất phúc thủ » (nghĩa là đêm nằm
chẳng úp đầu).
Ông Ký Viên bèn nối ba câu ấy mà rằng : « Chỉ tai tam tẩu ngôn, Sở
dĩ thọ trường cửu » (nghĩa là : ý chỉ thay lời ba già, chỗ do sống lâu xa).
Chính là lời dạy người ta muốn hưởng tuổi xa, thì phải tiết ẩm thực,
viện sắc dục, vẫn hiệp với lời Tiền Kiên ca rằng :
Thượng sĩ dị phòng,
Trung sĩ dị bị,
Phục dược bách lỏa,
Bất như độc ngọa.
Nghĩa là : Kẻ thượng sĩ riêng phòng, kẻ trung sĩ riêng mền ; uống
thuốc trăm viên, chẳng bằng nằm riêng. Đính vận cả hai bài ca :
Thất nội cơ thô xú,
Vãn phạn giảm sổ khẩu,
Dạ ngọa bất phúc thủ,
Chỉ tai tam tẩu ngôn,
Sở dĩ thọ trường cửu.
Trích « Chuyện giải buồn » cuốn sau.
