để bím, thắt « bì bi » (đuôi sam), cạo tóc chung quanh sạch bót ; còn học
trò thì cạo trọc, chỉ có độ vài mươi người làm việc cho Tây, gọi mấy ông
mấy thầy, thì tóc hớt ngắn, cho nên nhắc lại, lối năm 1910, bọn đi cạo đầu
dạo từ xóm nầy xóm kia, dân chúng đặt cho cái tên lạ lạ, là « thầy hù ».
Cho đến năm 1911 (Tân hợi), dân Trung quốc làm cách mạng, lật đổ nhà
Mãn Thanh, cắt đuôi bím và để tóc hớt cụt theo kiểu Tây phương, từ ấy bọn
« thầy hù » bớt nghề cạo đầu, và mới đổi ra nghề hớt tóc như ngày nay vậy.
Tuy bỏ nghề cạo đầu chớ vẫn giữ nghề cạo râu và váy tai, lấy cứt ráy. Thầy
hù váy tai lấy cứt ráy thì khỏi nói, họ làm nhẹ nhàng khéo léo, và đang khi
người được váy tê mê tâm thần – gởi hồn trên mây – thì thầy hù kéo lộng
váy ra, bịt lỗ tai lại, thổi một hơi gió thật mạnh vào tai, miệng la « hù » một
tiếng sát tai. làm cho kẻ kia giật mình như từ trên mây rớt xuống, đoạn thọc
lông váy tai vào lỗ trở lại, lấy cây nhíp thép búng một cái vèo. rồi kê sát
cây nhíp còn rung cho đụng cây lông váy. người được váy tơ-lơ-mơ sướng
cực kỳ, bởi làm cái nghề thổi tai hù lên hù xuống, cho nên thét rồi được
danh hiệu là « thầy hù ». Một điều khác nữa là phần đông các thầy hù nầy
đều là tay bán trời không chứng, ăn đông nói tây, ăn đàng sóng nói đàng
gió, bịa chuyện láo khoét không tin được, – thuở ấy chưa có nhựt báo chưa
có bộ thông tin tuyên truyền, cho nên các chuyện trên xóm dưới xóm, vợ ai
lấy trai, con nào đẻ sẩy, đổ lọp, tâm bôn, v.v… đều do miệng thầy hù học
lại, vả chăng thuở ấy, các mẹ muốn con thôi khóc cũng đem thầy hù ra dọa,
khiến nên ai ai cũng ngán thầy hù, tin đồn thất thiệt cũng y, mất con nít
cũng nghi cho vã
, vì đó sanh ra danh từ : « đừng thầy hù mầy » tức là «
đừng có nói láo như thầy hù, mầy », và « thầy hù hù con nít » tức là « anh
hớt tóc cạo râu đi dọa nạt trẻ con ».
Viết đến đây, tôi nhớ lại, lối năm 1913, tôi học lớp nhì (cours moyen)
cứ mỗi tháng, mẹ tôi cho tôi ba đồng xu, tức ba phần trăm (0,03) của đồng
bạc hồi đời đó, để đi lại tiệm chú Hỉa « cạo đầu cho nó mát ». Lúc ấy tôi đã
chồng ngồng cái đầu, thấy gái đã biết mắc cỡ, thế mà mẹ tôi không cho
được năm xu (0,05), để đi cạo cho đường hoàng, lại chỉ phát cho có ba
đồng xu (0,03) khiến cho tôi bị chú Hỉa đãi vào hàng hạ cấp ! Thuở ấy, hễ
