30. ÔNG CỐNG QUỲNH
TRUYỆN ông Cống Quỳnh đậu trạng, có nhiều pha lửng trớ-trêu tức
cười.
Bữa kia có một người ở xa tìm tới kinh vào chầu vua, đem dưng cho
người một mâm trái trường-thọ. Mới đem vô, nói chưa xong, ông Cống-
Quỳnh lại lấy lột ăn phứt đi. Vua thấy ổng làm đều vô-phép, sỉ-hổ cho vua,
thì ngài dạy đem mà chém đi.
Ông ấy quì xuống tâu rằng : Tâu Bệ-hạ, muôn muôn tuổi ; nay tội tôi
hỗn-hào vô-lễ, mà Bệ-hạ đòi chém, thì là đáng lắm. Muôn tâu Bệ-hạ cho tôi
nói một ít lời cho cặn kẽ, rồi tôi sẽ ra chỗ pháp-trường ; trái nầy gọi là trái
trường-thọ, mà sao tôi ăn vô chưa khỏi cổ đà thấy chết ? Vậy thì nó là trái
đoản-thọ mới phải. Vua nghe được tha ổng đi.
Bữa khác, vua ngự đi chơi, quân-gia binh lính chầu-chực hầu-hạ, thiên-
trùng vạn-điệp. Ông Cống-Quỳnh đi tắm ngó thấy lật đật chạy đút đầu vô
bụi giơ đít ra. Vua ngự ngang qua thấy mới hỏi ai ? Cống-Quỳnh quì xuống
tâu : Tôi nghe ngài ngự, tôi núp không kịp, nên phải làm làm vậy ; tục nói :
Hễ giấu đầu, thì ra đuôi.
Trong nội, vua có nuôi một con mèo, có cột cái xích bằng vàng. Cống-
Quỳnh vô ra ôm quách về nhà ; lấy xích vàng ra, cột dây, nuôi ở nhà. Mà
thường ổng biểu đem hai dĩa, một dĩa thịt thả, chả gỏi ; còn một dĩa thì cơm
nguội trộn với đầu tôm xương cá ; hễ nó lại ăn dĩa đồ ngon thì đánh ; nên nó
quen đi cứ dĩa đồ hèn mà ăn mà thôi.
Vua tiếc con mèo, sai đi kiếm táo-tác, kiếm không ra. Người ta nói có
ngó thấy Cống-Quỳnh nuôi con mèo giống in con mèo của vua, có khi nó
đó. Vậy vua cho đòi ông Trạng tới, hỏi con mèo. Ổng nói một hai không
phải. Vậy ổng bắt con mèo đem tới, biểu quân đem hai dĩa cơm, một dĩa đồ
ngon, một dĩa đồ quẩy-quá : mèo của vua thì thường ăn đồ mĩ-vị, ngon-
