34. TRƯƠNG THÀNH
Người Dự-châu họ Trương ấy vốn sinh đẻ tại nước Tề, cơn bát loạn vợ
bị giặc bắt, qua ngụ Dự-châu lập nghiệp chắp nối, mới sinh ra một đứa con
tên là Nột ; chẳng khỏi bao lâu vợ ấy chết, chắp nối một lần nữa lại sinh ra
Trương-thành. Vợ sau họ Ngưu dữ, ghen ghét tên Nột, cầm như tôi mọi, cho
ăn dơ, bắt đi hái củi mỗi ngày là một gánh, không có thì đánh chưởi khổ sở ;
bao nhiêu đồ ngon cất giấu cho Thành, cho Thành đi học. Thành lớn lên hay
thương anh, thấy anh cực, can gián mẹ không thèm nghe lời. Một bữa, tên
Nột vào núi đốn củi chưa đầy gánh, mắc mưa dông lớn ngồi đụt dưới kẹt đá,
đến khi tạnh mưa thì trời đã tối, bụng đói lắm, gánh củi ra về, mẹ ghẻ coi
không đầy gánh, không cho ăn. Nột đói quá vào nhà trong nằm dài. Thành đi
học về thấy anh hoi hóp, hỏi anh đau sao ? Anh nói đói lắm. Thành buồn bỏ
đi ra, cách một hồi lộn lưng bánh đem vào cho anh ăn. Anh hỏi bánh ở đâu ?
Thành nói tôi ăn cắp bột mượn đờn bà lối xóm làm, anh cứ việc ăn, chớ nói
ra. Nột ăn rồi dặn em đừng làm như vậy nữa, kẻo việc lậu ra mà lụy tới em ;
vã lại ăn được một ngày một bữa, có đói cũng không đến đỗi chết. Thành
nói : anh yếu đuối lắm hái củi nhiều làm sao cho đặng ? Qua ngày sau Thành
ăn cơm rồi lén vào núi tìm tới chỗ anh làm củi. Anh thấy, thất kinh, hỏi em
đi làm gì ? Thành trả lời rằng : đi hái củi giùm. Anh hỏi ai biểu ? Em nói :
tôi lén đi vô đây. Anh nói : không nói em làm được không, dầu em làm được
cũng không nên làm, em phải về cho mau. Thành không nghe, chạy đi bẻ củi
giùm cho anh, lại nói : mai tôi sẽ đem búa theo. Anh chạy lại không cho em
bẻ, mà tay em đã trầy ra, giày dép lại rách. Anh nói : em không nghe lời mà
về, anh phải hại mình anh cho chết đi cho rồi. Thành nghe anh dức lắm phải
bỏ ra mà về. Nột phải đưa em ra nửa đàng mới trở lại. Đến khi Nột gánh củi
về, lại qua trường học dặn thầy rằng : em tôi nhỏ dại, xin thầy cấm nó, đừng
cho vào núi, cọp hùm dữ lắm. Thầy nói hồi sớm mai nầy không biết nó đi
đâu, không thấy tựu trường, ta có đánh nó. Nột trở về nói với em rằng : tại
em không nghe lời, nên mới phải đòn như vậy. Thành cười nói không có ;
sáng ngày mai lại lót tót cắp búa vào rừng. Anh sợ nói : anh đã biểu em
