106. – NGƯỜI TA HÓA RA HEO.
Đỗ-thiểu-Lôi là người ở Ích-đô có hiếu với mẹ, mẹ mù, nhà nghèo, bữa
bữa thường lo cho mẹ ăn uống tử tế. Một bữa y đi xa mua thịt sẳn, giao cho
vợ, biểu kho cho mẹ ăn, người vợ ngổ nghịch xát thịt kho lộn bò hung đem
cho mẹ ăn. Mẹ nghe thối ăn không đặng, lấy giấu đi, để đợi con về. Thiểu-
lôi về hỏi thăm mẹ thịt kho có vừa miệng chăng? Mẹ lắc đầu lấy thịt đem ra
cho con coi, Thiểu-lôi thấy bò hung giận lắm, chạy vào nhà hòng đánh vợ,
lại sợ mẹ hay, bỏ vô giường nằm thở ra thở vào. Vợ hỏi cũng không nói, vợ
tức mình ngồi dưới chơn giường tủi hổ. Thiểu-lôi khoát nạt rằng: chưa đi
ngủ còn đợi đòn sao? Vợ làm thinh lẳng lặng, một chặp Thiểu-lôi dậy thắp
đèn rọi coi thì vợ đi đâu mất; thấy có một con heo, có hai chơn mà là chơn
người ta, mới biết vợ hóa ra heo. Quan huyện sở tại hay đặng, bắt dắc con
heo đi bốn phía thành, để mà răn thiên hạ.
107. – ÔNG NGÔ ĐỒNG TRI.
Đất Tế-nam có ông đồng tri, tánh ngay thẳng không hay dua mị. Thuở ấy
kẻ làm việc quan hay đòi tiền công, tiền son mực gọi là lậu qui nghĩa là
phép riêng. Hễ trong tơ lại ăn uống của dân, khuy không của quan, thì quan
trên che chở, tang vật ăn chung không ai dám ngạnh trở. Chia cho ông
Đồng-tri một phần, ép ông ấy không lảnh, quan trên giận quở mắng, ông ấy
cũng mắng trả mà rằng: tuy tôi làm nhỏ, cũng là chức tước triều đình, tôi có
tội thì tham xữ không được chưởi mắng, có chết tôi xin chịu, tôi không đem
lộc triều đình ra mà thường tang uổng pháp. Quan trên phải làm vui, lấy lời
phủ ủy. Người người đều nói đời nầy làm phải không đặng, té ra quấy là tại
người ta mà lại đổ cho đời. Nhơn thuở ấy đất Cao-uyển có một người mắc
tà túy tới tại công đường ăn nói khẳng khái, nghe tiếng nói mà không thấy
người, có kẻ hỏi rằng: quỉ thần có phép linh thiêng, chuyện chi cũng biết,
dám hỏi nhà ngươi trong quận nầy, quan viên cả thảy có mấy ông. Người
ấy nói có một ông, ai nấy cười. Người ấy lại nói cả quân quan lớn nhỏ có
72 ông mà đáng mặt quan thì chỉ có một mình Ngô-đồng-tri mà thôi chớ.
