81
Tích chứa điều lành
Như thế nào là khó khăn khác với dễ dàng?
Các vị Nho gia ngày trước dạy rằng: “Muốn
tự chế phục bản thân thì phải khởi đầu từ chỗ
khó chế phục nhất.” Khổng tử bàn về việc tu
sửa đức nhân cũng nói: “Phải khởi sự trước
nhất từ chỗ khó.”
[Muốn khởi đầu từ chỗ khó] ắt phải [học
theo] như ông họ Thư ở Giang Tây, bỏ ra cả 2
năm lương bổng ít oi của mình để thay người
khác nộp tiền phạt lên quan phủ, giúp cho vợ
chồng người ấy được khỏi cảnh chia lìa. Lại
như ông họ Trương ở Hàm Đan, đem hết số
tiền dành dụm khó nhọc trong 10 năm để thay
người khác nộp tiền chuộc thân,
1
cứu sống được
vợ con người ấy. Những người như thế đều có
thể buông bỏ được điều rất khó buông bỏ [là
quyền lợi của bản thân].
1
Trung Hoa xưa tuy không thừa nhận có chế độ nô lệ
nhưng vẫn phổ biến việc viết giấy bán thân, nộp tiền
chuộc thân, thảy đều được quan phủ thừa nhận. Người
bán thân rồi thì trở thành phụ thuộc hoàn toàn vào chủ
mua, không khác gì nô lệ. Nếu muốn được tự do phải
nộp đủ số tiền chuộc thân.