Tại sao điện thoại đồ chơi của trẻ em cũng có thể
truyền tiếng nói?
Bạn đã bao giờ chơi trò trẻ con này chưa? Dùng hai chiếc vỏ đồ hộp
bằng sắt, lấy đinh đục một lỗ nhỏ ở đáy mỗi hộp, dùng sợi dây chỉ dài
khoảng 20m luồn và thắt nút mỗi đầu sợi chỉ vào lỗ xâu của một ống bơ.
Như vậy, một bộ điện thoại đồ chơi đã ra đời. Loại điện thoại này có hiệu
quả gì không?
Câu trả lời là có hiệu quả còn không tồi là đằng khác. Hai bạn nhỏ, mỗi
người cầm một chiếc vỏ đồ hộp, kéo cho căng dây, hai người ở trong hai
gian phòng khác nhau, một người kề miệng nói nhỏ vào trong vỏ đồ hộp,
người kia ghé tai nghe, có thể nghe thấy rất rõ tiếng nới của người kia,
trong khi bình thường với khoảng cách như vậy thì không thể nghe thấy
tiếng nói nhỏ như thế. Với một bộ đồ chơi như vậy, hiệu quả cũng tương
đương như thể gọi điện thoại thật vậy.
Tại sao dạng điện thoại thô sơ như vậy có thể truyền tiếng nói? Đó là do
người ta đã biết lợi dụng đặc tính của âm thanh có thể truyền đi trong đa số
các vật thể rắn với tốc độ truyền nhanh, ít suy hao. Vỏ đồ hộp và dây chỉ là
môi trường trung gian, khi âm thanh truyền đi trong chất rắn, vừa có dao
động lên xuống (sóng ngang vuông góc với phương truyền), lại vừa có dao
động lên xuống (sóng dọc cùng trên một sợi dây so với phương truyền của
sóng âm) điện thoại đồ chơi có thể truyền tiếng nói đi xa.
