Vì sao đồng hồ đo tốc độ của ô tô có thể báo tốc độ
cho người l?
Trên các bảng báo trong buồng lái của xe Ô tô, có một đồng hồ dùng để
thông báo tốc độ xe đang vận hành cho lái xe biết. Vậy nguyên lý làm việc
của nó là thế nào?
Đồng hồ báo tốc độ bao gồm một số bộ phận tạo thành như sắt từ, mặt
báo tốc độ, kim chỉ... Trong đó, nam châm vĩnh cửu được nối với trục
truyền động, trên mặt đồng hồ có ghi rõ số km/giờ. Lợi dụng nguyên lý
cảm ứng điện từ, nó làm cho kim đồng hồ chuyển động một góc sao cho
phù hợp với vận tốc thực của ô tô. Một số đường sức của nam châm vĩnh
cửu đi qua đồng hồ. Các đường sức này phân bố không đều nhau, đường
sức càng gần cực từ thì càng dầy. Trục khu chuyển động làm cho nam châm
vĩnh cửu chuyển động, thông qua các đường sức trên đồng hồ tốc độ sẽ
theo đó mà thay đổi, thuận theo sự chuyển động về phía trước của từ tính,
số đường sức cũng sẽ dần tăng lên, còn phía sau lại dần giảm xuống. Theo
như định luật cảm ứng điện từ Faraday, thì số đường sức đi qua dây dẫn
thay đổi khi trong vật dẫn có cảm ứng dòng điện. Theo như định luật, dòng
điện cảm ứng sẽ sinh ra từ trường, lúc đó phương của đường sức bị cản lại
do sự thay đổi của từ trường. Hơn nữa, do sắt từ có hướng chuyển động lên
phía trước, đường sức được sinh ra do dòng điện cảm ứng và phương được
sinh ra trong sắt từ của nó là ngược chiều, do vậy chúng sẽ triệt tiêu nhau.
Ngược lại, đường sức được sinh ra bởi dòng cảm ứng và đường sức do sắt
từ sinh ra có phương giống nhau, do vậy chúng sẽ hút nhau. Do tác dụng
của lực hút này, đĩa tốc độ được sắt từ kéo theo chuyền động, đồng thời trục
quay và kim chỉ đường cũng hoạt động.
Để kim có thể căn cứ vào các tốc độ khác nhau của xe mà chỉ đúng các
vị trí khác nhau. Trên trục kim người ta lắp các khấc tốc7; được thông qua
hệ thống lò xo hãm trong đồng hồ. Một đầu kia của lò so hãm được lắp cố
định vào một hộp sắt. Khi đĩa tốc độ chuyển qua một góc độ khác, lò so