CÕI NGƯỜI
Trần Chiến
www.dtv-ebook.com
Thi "Đỗ"!
Tổng kiểm thảo là kết quả quan trọng nhất của lớp chỉnh Đảng. Còn
hơn cả kì thi tốt nghiệp, nó ảnh hưởng tới tiền đồ chính trị của người cán bộ
sau đó. Nhưng giờ thì Liệu không nghĩ nhiều tới điều này. Là người cách
mạng, ông sẽ phải thành khẩn với tổ chức cách mạng, không giấu diếm
khuyết điểm, những quan hệ “nhạy cảm”, cũng chả vì thế mà tự “tiêu diệt”
điểm mạnh cũng như các yêu thích của riêng mình. Không thế thì ông chả
còn là mình. Có lẽ đây là lúc những phẩm chất “trung quân” cũng như “tiết
tháo” nhà nho thể hiện ra.
Vả lại, ông còn bao nhiêu để mà mất! Bị đánh tụt xuống những vị trí
xa vời vợi trong phẩm trật quan lộ, chỉ còn cả tiếng chứ không thực quyền,
ông phải tự cứu lấy mình. Đường chính trị thế là coi như xong. Nhưng Liệu
còn đó chí lập thư. Ông yêu sách vở, thích viết lách, tra tầm để mà dựng lại
những trang sử dân tộc. Chẳng phải ngẫu nhiên mà mươi lăm năm trước,
lão mật thám già Granjean
đã lấy chân viên chức trong trường Viễn Đông Bác cổ ra dử để Liệu
thôi làm cách mạng đấy ư. Và mấy năm nay, giữa bao nhiêu sự vụ, ông đã
làm xong cuốn “Sơ thảo lịch sử cách mạng cận đại Việt Nam”.
Lớp chỉnh đảng chia thành từng tổ, cá nhân viết tự kiểm điểm, nêu ưu
khuyết để mọi người phê bình. Trông vào các lứa cán bộ thì có vẻ bị cào
bằng, anh bần nông “i tờ ít” về lý luận có thể vặn vẹo anh đã lịch duyệt trên
trường văn trận bút. Khả năng tiếp thu phê bình, trả lời để “thông” cả trăm
phần trăm hầu như là không thể; cũng có nghĩa là những ai thuộc “tầng lớp
trên” dễ gặp nguy nan lắm.