giữa cảnh bần Nho và đi Nam lập nghiệp, hay giữa hai lập trường Quốc dân
đảng và Cộng sản.
Năm 1946, lập trường chính trị cứng rắn “đối với thằng Pháp chỉ có
đánh” của ông không phù hợp với chủ trương tìm kiếm hòa bình, gây dựng
lực lượng, chuẩn bị kháng chiến của lãnh tụ. Với tầm nhìn lịch lãm của
người đã ra ngoài biên giới nhỏ hẹp của đất nước, trong Hiệp định Sơ bộ,
Hồ Chí Minh chấp nhận “Việt Nam là một quốc gia có chủ quyền nằm
trong Liên hiệp Pháp”. Cụ Hồ quý, và tin Liệu, dù ông không phải dân
“cộng sản gốc”. Nhưng quanh Cụ là cả đoàn thể, tổ chức. Và cái tính thẳng
thừng cũng không để Liệu can dự sâu vào những cuộc bàn bạc chủ chốt.
Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ hai 1951, ông phê phán nặng nề chủ
trương Đảng rút vào bí mật để rồi giờ lại phải ra công khai, chỉ được mỗi
Bùi Công Trừng hoan nghênh. Việc dùng quá nhiều quan lại, thân sĩ cũ
trong Liên Việt đầu kháng chiến, ít năm sau lại loại bỏ cả ngay cả con cái
địa chủ trong nhiều vị trí ở cơ sở, Liệu thấy bất ổn. Những dự cảm được
phát biểu trên diễn đàn tạo nên “khoảng cách riêng” giữa ông với đồng chí.
Thấy mình cô lẻ, tách khỏi những sự kiện trọng yếu, Liệu bắt đầu nản.
Ông đang là gì? Là một công chức cao cấp đi tuyên truyền nghĩa vụ
thuế kháng chiến, rất nổi danh nhưng không có thực quyền trong bộ máy,
hay đơn giản chỉ là đã thất sủng? Là gì thì cũng đã ra khỏi ban lãnh đạo, hết
thực quyền, chỉ làm quả chuông leng keng thôi, tuy kháng chiến cũng cần
những “quả chuông”.
Gia đình thứ hai cũng là giọt nước làm tràn cốc. Con trai út ra đời khi
Liệu năm mươi tuổi, ông càng gắn bó với bà Sửu. Thu xếp một cuộc gặp
giữa “hai chị em” để rồi thất bại, ông bị bà Tý rầy rà dữ dội, “ý kiến” lên
cấp trên. Nhiều người đánh giá Liệu lấy vợ Việt gian, con dâu phản động.
Có cả tin đồn ngày vào Huế nhận ấn kiếm Bảo Đại, ông đã giết bố con ông
thượng để chiếm Sửu.
