Họ cũng không hiểu nổi những động lực nào đã cổ vũ nhân dân Nga.
Những tư tưởng về hạnh phúc cộng đồng và về một chế độ xã hội công
bằng - tưởng đâu đã bị chôn vùi vĩnh viễn dưới những tử thi của cuộc
đại chiến - đã lại nảy mầm như những hạt giống của Cây Thiên đường
trên mảnh đất Nga nghèo nàn kiệt quệ, nơi những người mu-gích không
biết chữ vẫn kể cho nhau nghe chuyện chàng ngốc Ivan, chuyện Baba-
Yaga, chuyện tấm thảm biết bay, và những ông bà lão mù vẫn hát
những bài vè sử thi lê thê về những chiến trận, những cuộc yến tiệc và
những cuộc hôn nhân của các tráng sĩ thời xưa.
Ở các dân tộc Nga, những tư tưởng này đã có được tính bền dẻo và
sức mạnh của chất thép. Những người mu-gích dốt nát và những người
thợ ở các nhà máy đổ nát đã từ lâu không nhả khói nữa, đã khắc phục
nạn đói, bệnh dịch và tình trạng kinh tế suy sụp hoàn toàn, đánh đuổi
đạo quân tinh nhuệ của Đênikin, chặn đứng đạo quân xung kích của
Yuđênits ngay trước cổng thành Pêtrôgrađ và đuổi nó chạy dài về
Extôni, đánh tan đạo quân đông đảo của Koltsak trên những cánh đồng
Xibiri phủ tuyết, bắt được cả nhà nhiếp chính tối cao ấy ra bắn, đánh
bại và đẩy lùi quân Nhật ở Viễn Đông, và, được những tư tưởng của
Lênin cổ vũ, chỉ những tư tưởng thôi, vì họ chẳng có gì mà ăn, cũng
chẳng có gì mà mặc - họ tin rằng họ mạnh nhất thế giới và trên những
di tích hoang tàn của cái quốc gia nghèo nàn của họ, họ sẽ nhanh chóng
xây dựng lên một xã hội cộng sản công bằng.
