tự tiêu diệt như vậy. Những ung nhọt mưng mủ hàng bao thế kỷ nay
trên quả đất bây giờ đã vỡ ra lênh láng. Di sản của quá khứ đang được
thể nghiệm một cách đau đớn. Nhưng nói như thế cũng chẳng cắt nghĩa
được gì.
Ở nhiều nước đã bắt đầu có nạn đói. Khắp nơi, cuộc sống ngưng trệ
lại. Người ta bắt đầu thấy rằng chiến tranh mới chỉ là màn đầu của tấn
bi kịch.
Trước cảnh tượng này, một con người, cách đây không lâu hãy còn là
một "vĩ mô", một vũ trụ cỏn con, một cá nhân được khuếch đại ra quá
khổ, nay đều đã teo nhỏ lại, biến thành một hạt bụi vô nghĩa. Thay chân
cho con người đó dưới ánh đèn rầm bi kịch, những khối người nguyên
thủy đã bước lên sân khấu.
Khổ hơn cả là phụ nữ. Mỗi người đàn bà, tùy theo sắc đẹp, sức
quyến rũ và tài nghệ riêng của mình, đều chăng ra một tấm mạng nhện:
sợi thì mảnh, nhưng cũng đủ chắc đối với cuộc sống bình thường. Dù
sao thì kẻ nào được họ chọn làm mồi thế nào rồi cũng vương vào đấy
và vung cánh lên kêu vù vù một cách tình tứ.
Nhưng ngay những tấm mạng nhện này cũng bị chiến tranh xé toang.
Trong một thời buổi tàn ác như thế này khó lòng nghĩ đến chuyện
chăng lại tấm mạng khác. Đành phải chờ những thời cơ thuận lợi hơn.
Thế là phụ nữ bắt đầu chờ đợi, trong khi năm tháng cứ trôi đi, và duyên
thì ngắn ngủi của họ cứ phôi pha một cách oan uổng trong cảnh sầu
muộn.
Những người chồng, những người yêu, những người anh, những
người con của họ - bây giờ là những đơn vị có đánh số và hoàn toàn
trừu tượng, - đã nằm xuống, vùi dưới nắm đất trên những cánh đồng,
ven những khu rừng, bên các lề đường thiên lý. Và không có công phu
nào có thể xóa bớt những nếp nhăn cứ nhiều thêm mãi trên những
gương mặt phụ nữ đã hết thì.
