cũng huy động được khoảng tám trăm chiến sĩ, ba đội pháo binh và một
số xe bọc sắt: đến bảy giờ sáng bộ đội mở cuộc tấn công và dùng đại
bác bắn sập tòa biệt thự của Morôzôv ở ngõ Trikhôxvyatitelxki. Trận
chiến đấu khá ồn ào, nhưng chẳng có mấy người thương vong - "quân
đội" xã hội cách mạng cánh tả chạy qua các ngõ hẻm, các sân sau và
trốn đi đằng nào không rõ. Người chỉ huy họ là Popôv, một gã thanh
niên có đôi môi dày và đôi mắt điên dại, đã trốn ra khỏi Moxkva. Một
năm sau hắn xuất hiện trong hàng ngũ của Makhnô với tư cách trưởng
ban phản gián và nổi tiếng là tàn ác một cách tinh vi. Cuộc phiến loạn
đó đã bị đập tan ở Moxkva và trên sông Volga. Nhưng nó vẫn âm ỷ
khắp nơi: dân Nga liên tiếp nổi lên chống quân bolsêvik, chống quân
Đức, chống bạch vệ. Các làng mạc kéo nhau đi cướp phá các thành thị.
Các thành thị lật đổ chính quyền Xô viết. Bắt đầu một thời đại của
những nước cộng hòa độc lập, mọc lên và đổ xuống như những cây
nấm sau cơn mưa, có những nước cộng hòa có thể cưỡi ngựa đi từ sáng
đến chiều là hết một vòng biên giới. Chính quyền Xô viết cố dùng mọi
biện pháp đề khắc phục tình trạng hỗn loạn. Và thời gian này nó lại bị
giáng một đòn khủng khiếp nữa: ngày ba mươi tháng tám, sau cuộc mít
tinh ở nhà máy Mikhelxôn, sau trạm kiểm soát Butyrxkaia, một nữ
đảng viên "xã hội cách mạng cánh hữu" tên là Kaplan (trong tổ chức
của người chiếc kim găm cavát hình sọ người) đã bắn vào Lênin và làm
cho ông bị thương nặng. Ngày ba mươi mốt, trên các phố Moxkva
người ta thấy một tốp người mặc y phục toàn bằng da đen từ đầu đến
chân xếp thành hàng ngũ đi chính giữa phố, cầm một tấm biểu ngữ chỉ
đề hai chữ "Khủng bố"... Ngày đêm ở các nhà máy Moxkva và
Pêtrôgrađ công nhân đều họp mít tinh đòi thi hành những biện pháp
quyết liệt nhất Ngày mồng năm tháng chín, các báo cáo Moxkva và
Pêtrôgrađ ra với một dòng chữ ghê rợn sau đây: KHỦNG BỐ ĐỎ "...
Nay chỉ thị cho tất cả Xô viết phải tiến hành bắt ngay bọn xã hội cách
mạng cánh hữu, những phần tử thuộc giai cấp tư sản lớn và thuộc giới
sĩ quan, giữ họ lại làm con tin... Hễ có dấu hiệu tỏ ra có ý định trốn
tránh hay mưu đồ nổi loạn, phải lập tức đem bắn hàng loạt không xét