nào mà ngồi ngủ gật, khi nào cần tôi sẽ đánh thức..." Nói chứ trên đời
cũng có lắm người hay thật đấy! Đasa nghĩ bụng: giá thử ông ấy ra sân
hút thuốc một lát thì thích quá, nàng sẽ kể cho ông ta nghe những điều
nàng đã quan sát được ở loài chim sẻ: cái giống chim này nàng thấy nó
rất thâm thúy. Và nếu bác sĩ thích nàng, thì có gì là xấu nào?... Đasa thở
dài một tiếng, rồi lại một tiếng nữa, lần này tiếng thở dài của nàng nặng
trĩu. Người ta có thể chịu đựng được hết, cái gì cũng thế, dù cái đó có
vượt ra ngoài sức tưởng tượng chăng nữa, nếu người ta gặp một khóe
mắt âu yếm dịu dàng... Dù khóe mắt ấy chỉ thoáng qua trong khoảnh
khắc, nó cũng làm dấy lên được những sức mạnh tinh thần, làm bừng
dậy niềm tự tin. Thế là con người sống lại... Chao ôi! lũ chim sẻ kia,
chúng mày chẳng hiểu được điều đó đâu!...
Bác sĩ chẳng thấy ra cho, mà chỉ thấy một ông có bộ mặt vàng vọt,
bứt rứt, với đôi mắt bi đát, từ dưới tầng nền dùng làm nhà bếp chui lên.
Ông ta mặc chiếc áo bành tô của sở quốc dân giáo dục, nhưng lần này
quanh lưng không thắt sợi thừng nữa. Bước lên được mấy bước trên cái
bậc cấp bằng gạch, ông ta vươn cái cổ khẳng kheo ra nghe ngóng một
lát. Nhưng chẳng có gì ngoài tiếng chim sẻ ríu rít.
- Khiếp quá. - ông ta nói: - Thật là một cơn ác mộng! Một cơn mê
sảng! Ông ta giơ hai tay lên bịt tai rồi lại buông xuống ngay. Mặt trời
hãy còn thấp chiếu nghiêng một bên mặt ông ta, làm nổi bật cái sống
mũi mỏng trông như giòn tan, và đôi môi húp.
- Lạy Chúa, không biết đến bao giờ mới hết cái nông nỗi này!... Cô
đã bao giờ gặp một cơn mê sảng âm thanh không? - Ông ta bỗng hỏi
Đasa. -Xin lỗi cô, tôi chưa được làm quen với cô, nhưng tôi biết cô từ
lâu... Tôi gặp cô từ dạo trước chiến tranh, ở Pêterburg, trong những
buổi "Dạ đàm triết học"... Dạo ấy cô trẻ hơn, nhưng bây giờ cô đẹp
hơn, chửng chạc hơn... Cơn mê sảng âm thanh khởi đầu bằng một tiếng
ào ào xa xăm, nó hãy còn câm lặng, nhưng nó tiến tới gần với một tốc
độ khủng khiếp. Dần dần nổi lên một tiếng gầm gào phức tạp không hề
có trong thiên nhiên. Cái tiếng ấy tràn đầy cả tai, cả óc người ta. Người
