[1]
Abiku trong tiếng châu Phi tương đương với cách gọi trong dân
gian Việt Nam là con ranh, con lộn. Chữ dùng để gọi đứa con sinh ra
khó nuôi, thường vài tháng lại chết. Đặc biệt, người mẹ có con trong
trường hợp này rất mau có thai nữa, nhưng khi sanh đứa thứ hai thì
cũng lại chết. Thường thì phải 3 hay 4 lần xảy ra như vậy. Có nghĩa
người mẹ này phải chịu đau khổ vì những đứa con sinh ra đều chết và
đôi khi cái chết của chúng xảy ra trong cùng một khoảng thời gian
nào đó giống nhau. Cách thử nghiệm bình dân là đánh dấu đứa bé
này bằng cách rạch một đường hoặc đôi khi tẩm một loại chất để
đánh dấu chàm ở trán hay cánh tay... giống như xăm với chủ ý nếu
đứa bé đã được đánh dấu lại bị chết lần nữa thì ở lần có thai tới nên
lưu ý xem hài nhi chào đời lần này có mang dấu vết ấy hay không?
Nếu có thì chắc chắn đó là con ranh con lộn, và bà mẹ hãy cam lòng
chờ cái chết chắc chắn sẽ lại xảy đến cho đứa con này. Đây là sự kiện
kỳ lạ xảy ra nhiều nơi trên thế giới mà khoa học chưa thể giải thích
thỏa đáng. Trong tiểu thuyết này, tác giả nêu giả thuyết những đứa trẻ
này có một cõi giới riêng, bản thân chúng không muốn ra đời, nhưng
phải tuân theo một chu trình đầu thai bắt buộc, rồi lại phải tìm cơ hội
chết đi để trở về với cõi giới của chúng, rồi khi đến lượt của mỗi đứa
thì lại đầu thai rồi chết, và cứ thế. Một chu trình vô tình làm các bà
mẹ đau khổ - ND.
[2]
Nghĩa là tiếp tục làm con của các bậc là cha mẹ của mình ở
kiếp trước - ND.
[3]
Loại lá thuộc họ lá kinh giới, được sấy khô tán mịn rắc vào
thức ăn - ND.
[4]
Sắn dây, được chế biến thành nhiều món ăn, là loại thực phẩm
chính phổ biến khắp Nigeria - ND.
[5]
Món ăn thành phần chính là cơm phổ biến khắp Tây Phi, có
nhiều kiểu chế biến, nhưng phổ biến là cơm, cà chua, sốt cà chua,
hành tây, muối, ớt đỏ. Ngoài ra có thể dùng bất cứ loại thịt, rau củ
hay gia vị nào để thêm vào - ND.
[6]
Món ăn làm từ bột sắn, bột mì, phổ biến ở Tây Phi - ND.
