CON ĐƯỜNG HÓA RỒNG CỦA VIỆT NAM - Trang 59

hoàn toàn có thể tự cân đối tài chính theo mô hình doanh nghiệp. Một số
Viện nghiên cứu, tổ chức đoàn thể, có thể tự cân đối bằng nguồn thu phí hội
viên… Báo chí, truyền thông… đều có thể hoạt động theo mô hình công ty
nhưng không có biện pháp mạnh sẽ không ai làm.
Lý do đơn giản, “bầu sữa” nhà nước còn quá hấp dẫn nên không ai dại gì ra
ăn riêng. Thêm nữa, khi một đơn vị sự nghiệp hưởng lương ngân sách
dường như dễ được thông cảm hơn, dễ được chia sẻ hơn là doanh nghiệp.
Mang danh doanh nghiệp dễ bị xoi mói hơn, dễ bị quấy rầy hơn, có thể bị
“vặt” bất cứ lúc nào, nhất là khi cơ quan chức năng tìm kiếm thấy một lỗi
nhỏ! Chính vì lý do đó, nhiều cơ quan sự nghiệp tạo đủ nguồn thu để trang
trải chi phí, thậm chí còn có lãi nộp ngân sách nhưng việc cổ phần hoá hoặc
chuyển sang mô hình công ty là điều không ai muốn.
Đó là chưa nói đến lực lượng vũ trang. Sợ “chệch hướng”, đối phó với
“diễn biến hoà bình”, chúng ta đã duy trì một lực lượng vũ trang với nhiều
ban bệ. Sau đại chiến thế giới thứ hai, Nhật Bản là nước chịu sự giám sát
của quân đồng minh, buộc phải giải trừ quân bị, chỉ để lại một lực lượng
phòng vệ nhỏ bé mươi ngàn người. Thế nhưng, Nhật Bản cũng không mất
nước như người ta tưởng, cũng không rối loạn, không bị chệch hướng hay
bị đồng hoá như chúng ta vẫn lo ngại.
Kể từ năm 1945 đến nay, đã có hơn 40 nước thuộc địa trên thế giới giành
được độc lập mà không tốn một viên đạn nào. Đó là lý do để họ không
phải duy trì một lực lượng vũ trang cồng kềnh. Độc tài như Saddam Husein
ở Iraq, luôn luôn duy trì một đội quân đông đúc, vũ trang hiện đại nhưng
cuối cùng vẫn không giữ được chế độ. Chúng ta, một nước nghèo muốn
hoá rồng hoàn toàn có lý do để giảm lực lượng vũ trang đến mức tối thiểu.
Hơn một trăm năm trước (1870s), khi Minh Trị Thiên Hoàng quyết định
đổi mới, ông đã hủy bỏ hoàn toàn mô hình chính quyền phong kiến cũ và
xây dựng một triều đại rất giống với mô thức của các triều đại châu Âu vào
thời kỳ đó, kể cả cách ăn mặc. Sau đại chiến thế giới thứ hai, là nước bại
trận, bản Hiến pháp của Nhật do người Mỹ viết và sinh hoạt dân chủ ở Nhật
không khác gì các sinh hoạt dân chủ của phương Tây. Nhật Bản đã hồi
phục từ một đám tro tàn và vươn mình lên như một phép lạ. Thành công