CON ĐƯỜNG HÓA RỒNG CỦA VIỆT NAM - Trang 60

của Nhật bản có sự đóng góp của cấu trúc chính trị của đất nước này, một
cấu trúc hoàn toàn theo mô thức dân chủ phương Tây.
Việt Nam đã từng nhập khẩu ồ ạt mô hình chính trị từ Đông Âu nhưng
không hề mất bản sắc. Ngày nay có nhập khẩu thêm mô hình chính trị từ
Nhật Bản hay một nước phương Tây nào đó là điều hoàn toàn có thể.
Truyền thống và tâm thức của một dân tộc không dễ gì lẫn lộn với mô thức
chính trị của đất nước. Ở Nhật, cấu trúc chính trị không hề là của họ, không
mang bất cứ một dấu vết nào của những sinh hoạt Samourai rất đặc thù của
người Nhật, thế nhưng, truyền thống và tâm thức vẫn là truyền thống và
tâm thức của người Nhật. Ngày nay, dù có thay đổi đi nhiều, người Nhật
vẫn giữ truyền thống của mình hơn bất cứ một dân tộc nào khác ở châu Á.
Họ sống với truyền thống và không lạm dụng truyền thống, và nhờ dựa vào
những sinh hoạt dân chủ không là truyền thống của họ mà họ đã ngăn chận
được những lạm quyền mà thế giới đã chứng kiến trên đất nước họ những
ngày gần đây.
Với hơn ba triệu người Việt hiện đang định cư ở nước ngoài, trong số đó có
hàng ngàn du học sinh từ Việt Nam đi học tập, tu nghiệp và thành danh.
Cộng với một lực lương khá đông đảo những chuyên gia người Việt hiện
đang công tác và nắm giữ các trọng trách tại các tổ chức, doanh nghiệp ở
các nước tiên tiến. Trong những dịp về nước thăm người thân, gặp họ, qua
tâm tư tình cảm, ai cũng mong muốn được vê nước cống hiến tài năng của
mình, tuy nhiên vẫn còn quá nhiều những vật cản khiến họ chưa thực hiện
được ý định đó. Đáng chú ý là, chuyện lương bổng thu nhập chưa phải là
mối quan tâm lớn. Điều quan trọng hơn, họ đang là những người công tác ở
nước ngoài, đã từng quen với cách sống trong môi trường dân chủ, lấy công
việc làm thước đo. Nay về nước làm việc phải chịu rất nhiều khuôn phép
ngoài chuyên môn. Nếu có lỡ lời nói điều gì đó ca ngợi nước ngoài hoặc
không hài lòng với hiện tại sẽ phải sống trong tâm trạng nơm nớp lo sợ bị
đánh giá về lập trường quan điểm.
Với những lợi thế vừa kể, Việt Nam vẫn có thể trở thành một Con Rồng
châu Á khác, một cách nhanh hơn. Nhưng, chỉ với điều kiện, Việt Nam
phải tạo cho mình những “yếu tố bắt đầu” tương đương với những yếu tố