vũ trụ.”
“Anh đang đùa, nhưng tôi...”
“Tôi không đùa. Anh cứ qua đọc những bản thảo được gửi cho Manutius mà
xem. Nhưng nếu anh muốn một giải thích thực tế hơn thì chuyện này giống
chuyện của một kẻ nói lắp phàn nàn rằng nhà đài không thuê ông ta làm phát
thanh viên vì ông ta không phải Đảng viên. Chúng ta luôn phải đổ lỗi những thất
bại của mình cho ai đó khác, và các nền độc tài luôn cần tới một kẻ thù bên ngoài
để trói chặt những người đi theo mình lại với nhau. Như có người từng nói, mọi
vấn đề phức tạp đều có một giải pháp đơn giản, và giải pháp ấy trật lất.”
“Vậy nếu trên một chuyến tàu tôi tìm thấy một quả bom gói trong tờ bướm
nói về Đồng trị thì liệu có đủ để tôi nói rằng đó là một giải pháp đơn giản cho
một vấn đề phức tạp?”
“Hả? Có phải anh đã tìm thấy bom trên tàu mà... Không, xin thứ lỗi cho tôi.
Đó thực tình không phải việc của tôi. Nhưng vì sao anh lại nói những chuyện này
cho tôi vậy?”
“Bởi vì tôi đang hy vọng anh biết nhiều hơn tôi. Bởi vì có lẽ tôi cảm thấy an
ủi khi thấy rằng anh cũng không thể nhìn nhận chuyện này cho ra ngô ra khoai.
Anh nói rằng anh phải đọc hàng xe những thứ điên rồ và anh coi đó là việc phí
phạm thời gian. Không đâu. Với tôi, những tác phẩm của đám điên rồ các anh - từ
‘của anh’ kia chỉ những người bình thường các anh - lại là những văn bản quan
trọng. Những điều do một thằng điên viết có thể lý giải cho cách nghĩ của tên đặt
bom trên tàu. Hay là anh đang sợ trở thành một người cung cấp thông tin cho
cảnh sát?”
“Không, hoàn toàn không. Nhân tiện, tra cứu catalog thẻ là nghề của tôi.
Nếu thấy mẩu tin nào phù hợp, tôi sẽ nhớ tới anh.”
Khi đứng lên khỏi ghế, De Angelis buông câu hỏi cuối cùng: “Trong các bản
thảo của anh... Có bao giờ anh tìm thấy gì liên can đến Tres không?”
“Là thứ gì vậy?”
“Tôi không biết. Một tổ chức, có thể vậy. Tôi thậm chí không biết nó có tồn
tại không. Tôi từng nghe thấy cái tên đó, và khi nghĩ đến đám người điên rồ của
anh thì nó nảy ra trong đầu tôi. Cho tôi gửi lời chào tới anh bạn Belbo. Bảo anh ta
là tôi không hề theo dõi bất kỳ ai trong hai người đâu. Thực tế là, tôi có một nghề
nghiệp bẩn thỉu, và bất hạnh của tôi là tôi thích nó.”
Về đến nhà, tôi tự hỏi vừa rồi ai được lợi. Anh ta đã tiết lộ cho tôi một cơ số
thứ, tôi chẳng nói gì cho anh ta hết. Nếu muốn đa nghi, tôi có thể nghĩ rằng có lẽ
