các người làm đồ chơi trẻ em bằng các kim loại thường và các thứ hàng hóa
gọi là hàng kim khí Birmingham và Sheffield, người ta nhận thấy có sự
giảm giá rất lớn trong cùng thời kỳ, mặc dù không giảm nhiều như đồng hồ
đeo tay. Tuy nhiên, cũng là một điều khá ngạc nhiên là nhiều người thợ ở
nơi khác tại Châu Âu đã phải thừa nhận trong nhiều trường hợp rằng họ
không thể sản xuất một thứ đồ vật tốt như thế với giá gấp hai hoặc ba lần
cao hơn. Có lẽ không có xưởng chế tạo nào mà ở đó sự phân công lao động
có thể hoàn hảo hơn hoặc máy móc sử dụng có nhiều cái tiến hơn các
xưởng sản xuất bằng các vật liệu kim loại thông thường.
Ngành may mặc trong thời kì này không có sự hạ giá đáng kể. Tôi
được biết rằng giá một loại vải cực kỳ mịn, trong vòng 25 tới 30 năm qua
đã tăng lên phần nào để cân xứng với chất lượng của nó, người ta còn cho
biết rằng giá có đắt hơn vì giá nguyên vật liệu tăng vì phải dệt bằng lông
cừu Tây Ban Nha. Vải len Yorkshire làm bằng lông cừu của Anh đã xuống
giá khá nhiều tùy theo chất lượng của nó. Tuy thế chất lượng là một vấn đề
đang được tranh cãi rất nhiều, cho nên tôi xem loại thông tin này là không
chắc chắn. Trong ngành may mặc, sự phân công lao động hầu như vẫn y
như một thế kỷ trước đây và các máy móc chuyên dùng cũng chẳng thay
đổi khác nhau là mấy. Tuy vậy, cũng đã có một vài sự cải tiến trong ngành
này, và do đó giá đã phần nào hạ xuống.
Nhưng sự giảm giá này lại tỏ ra khá lớn và không thể chối cãi được,
nếu chúng ta so sánh giá trong ngành này hiện nay với giá hàng cũng của
ngành này vào cuối thế kỷ thứ 15 khi lao động chưa có sự phân công và
máy móc sử dụng lại chưa có gì gọi là hoàn hảo như bây giờ.
Năm 1487, vào năm thứ tư triều đại vua Henry III, một đạo luật đã
được ban bố trong đó có nói rõ như sau: “… bất kỳ người nào bán lẻ một
lát (thước Anh bằng 0,914 m) loại vải màu đỏ mịn nhất hay loại vải mịn
nào khác trên 16 shilling sẽ bị phạt 40 shilling cho mỗi lát bán giá cao như
vây”. 16 shilling chứa một hàm lượng bạc vàng 24 shilling theo giá tiền
hiện nay, và vào thời bấy giờ được tính như là một giá hợp lí đối với một
lát vải mịn nhất, và vì đây là một đạo luật hạn chế chi tiêu, cho nên chắc
hẳn là loại vải mịn này thường phải bán đắt hơn 1 guinea (tiền vàng Anh trị
