người bán buôn tiếp tục công việc kinh doanh của mình.
Vốn của người bán buôn hoàn lại, cùng với số lợi nhuận, vốn của chủ
trại và nhà sản xuất chế tạo mà người bán buôn đã mua sản phẩm thô và
sản phẩm đã chế biến của họ, và như vậy giúp họ tiếp tục kinh doanh.
Thông qua loại dịch vụ này, người bán buôn đóng góp gián tiếp vào việc hỗ
trợ quá trình lao động sản xuất của xã hội và làm tăng thêm giá trị sản
phẩm hàng năm của xã hội. Những người bán buôn còn dùng tiền vốn của
họ để thuê tàu biển, thủy thủ và các xe vận tải cùng công nhân lái xe để vận
chuyển hàng hóa từ nơi này đến nơi khác và do đó làm cho giá hàng hóa
tăng thêm bằng giá trị không chỉ của lợi nhuận mà của tiền công nữa. Đây
là sức lao động sản xuất được huy động trực tiếp và là giá trị mà số vốn đó
làm tăng thêm cho sản phẩm hàng năm. Tác động của số vốn này ở cả hai
mặt nói trên đều tỏ ra hơn hẳn tác động của số vốn của người bán lẻ.
Một phần tiền vốn của người chủ xưởng sản xuất, chế tạo được dùng
như vốn cố định để mua các công cụ sản xuất và hoàn lại vốn, cùng với lợi
nhuận, cho người làm ra công cụ lao động. Một phần vốn luân chuyển dùng
để mua nguyên vật liệu và hoàn lại vốn, cùng với lợi nhuận, cho chủ trại và
chủ mỏ, mà chủ xưởng mua hàng của họ. Nhưng phần lớn tiền vốn lưu
động luôn luôn được dùng để phân phối cho các người thợ mà chủ xưởng
thuê làm việc. Phần vốn này làm cho các nguyên vật liệu đó tăng thêm giá
trị bằng tiền công phải trả cho thợ và lợi nhuận của chủ xưởng đối với toàn
bộ số vốn để trả lương, mua nguyên liệu và công cụ sử dụng trong quá trình
sản xuất. Số vốn của người chủ xưởng được dùng để huy động một số
lượng lao động sản xuất hàng năm của đất đai và lao động xã hội so với số
tiền vốn tương đương trong tay của một người buôn sỉ.
Người chủ trại dùng tiền vốn vào việc thuê mướn lao động sản xuất
nhiều hơn bất kỳ người nào khác cũng sử dụng một số vốn tương đương.
Không những người phục vụ ở nông trại, mà cả gia súc đều được coi là sức
lao động sản xuất. Trong nông nghiệp, thiên nhiên cùng lao động với con
người, và mặc dù lao động của thiên nhiên không gây chút tốn kém nào,
sản phẩm của thiên nhiên có giá trị của nó, cũng như sản phẩm của những
người thợ được trả công đắt tiền nhất. Các hoạt động quan trọng nhất của
