nhiều thứ tiếng ở Châu Âu. Trong câu chuyện của Tartar Khan cũng chẳng
có gì khác là đưa ra một bằng chứng là các gia đình cổ xưa có rất nhiều
trong các dân tộc Ả Rập. Ở những nước mà ở đó một người giàu chỉ có thể
chi tiêu số tiền lợi tức của ông ta vào việc nuôi sống nhiều người khác, ông
ta không dám chi hết số tiền ông có. Sự rộng lượng của ông ta ít khi cho
phép ông ta dùng tiền để nuôi một số người nhiều hơn khả năng cho phép.
Nhưng ở đâu người giàu có đó có thể chi tiêu cho chính bản thân mình, ông
ta thường tiêu không đếm xỉa đến khả năng cho phép, vì chính ông ta cảm
thấy tính kiêu căng, lòng tự cao tự đại và sự hợm mình đã làm cho ông ta
không còn chút suy xét gì về giới hạn cho phép, vì ông ta quá yêu bản thân
mình. Tại các nước buôn bán, dù cho có những luật lệ nghiêm cấm việc
phung phí tiền của, tuy thế cũng không mấy gia đình giữ được của cải trong
nhà không đội nón ra đi. Cũng như vậy đối với các dân tộc chăn cừu như
người Tartar và Ả Rập, bản chất của họ là chi tiêu theo sở thích mà chẳng
có luật lệ nào có thể ngăn cấm họ được.
Một cuộc cách mạng có tầm quan trọng lớn nhất đối với hạnh phúc
của quần chúng là do hai tầng lớp dân chúng mang lại mặc dù họ chẳng có
chút ý định gì để phục vụ nhân dân cả. Các đại điền chủ chỉ có mục đích
chi tiêu hoang phí để thỏa mãn tính hư danh và lòng tự cao tự đại của họ.
Các nhà buôn và thợ thủ công chỉ làm những gì có lợi cho chính bản thân
họ, họ hoạt động dựa trên nguyên tắc của kẻ bán rong là chỉ tiêu một xu khi
chắc chắn sẽ thu được một xu khác cho họ. Cả hai tầng lớp nói trên đều
chẳng có ý thức hoặc sự tiên đoán gì về cuộc đại cách mạng mà chính sự
điên rồ của tầng lớp này và sự cần mẫn của tầng lớp kia đang dần dần mang
lại.
Chính vì vậy mà tại phần lớn Châu Âu, thương mại và công nghiệp ở
các thành phố, đáng lẽ ra là hậu quả, lại trở thành nguyên nhân và cơ hội
của mọi sự cải tạo đất đai và tăng cường trồng trọt ở nông thôn.
Trật tự này trái ngược với quá trình tiến hóa tự nhiên của sự vật, vì vậy
quá trình này tỏ ra chậm chạp và thiếu chắc chắn. Chúng ta hãy so sánh sự
tiến bộ chậm của các nước Châu Âu, mà sự giàu có dựa rất nhiều vào nền
công thương nghiệp, với sự tiến bộ nhanh của các thuộc địa ở Bắc Mỹ, mà
