sinh ra và trong khoảng từ sáu hay tám năm đầu, những đứa trẻ thường rất
giống nhau, và cha mẹ hay bạn bè đều không thể nhận thấy điều gì khác
biệt lắm trong những đứa trẻ đó. Vào độ tuổi đó hay sau đó một ít, chúng ta
được sử dụng vào các công việc khác nhau, và từ đó người ta nhận thức
được tài năng của từng đứa trẻ, và chúng dần dần mở rộng tầm hiểu biết và
có sự khác nhau nhiều hơn. Nhưng nếu không có thiên hướng buôn bán,
trao đổi hàng hóa, sản phẩm, thì tất nhiên mỗi người chắc chắn đã phải tự
mình cung cấp cho chính mình mọi thứ đồ dùng cần thiết cho đời sống. Tất
cả mọi người đề có những nhiệm vụ tương tự phải thực hiện, và phải làm
những công việc giống nhau. Và không làm những việc khác nhau thì sẽ
không tạo nên sự khác biệt lớn về tài năng.
Vì chính thiên hướng trao đổi hàng hóa hình thành sự khác biệt về tài
năng (đặc biệt đáng kể ở những người thuộc các ngành nghề khác nhau)
cho nên cũng chính thiên hướng đó làm cho sự khác biệt đó trở nên có ích.
Nhiều nhóm động vật thuộc cùng một loài được thiên nhiên phú cho sự
khác biệt về thiên tư lớn hơn nhiều so với những gì con người có trước khi
có tập quán và giáo dục. Về bản chất, một nhà hiền triết so với một người
khuân vác không có thiên tư gì khác hơn quá nhiều như là chó giữ nhà khác
với chó săn thỏ, hoặc chó săn thỏ khác với chó Spainel hoặc chó Spainel
khác với chó của người chăn cừu. Mặc dù thuộc cùng một loài chó, song
các loài phụ khác nhau này ít khi giúp ích cho nhau.
Chó giữ nhà có sức mạnh nhưng không thể nhanh nhẹn như chó săn
thỏ hay khôn ngoan như chó Spainel hay dễ bảo như chó của người chăn
cừu. Các giống chó khác nhau này có những đặc tính và tài năng khác
nhau, nhưng chúng không có khả năng trao đổi những tài riêng cho nhau,
cho nên không giúp gì được cho việc hoàn thiện loài động vật này. Mỗi con
vật còn buộc phải tự bảo vệ một cách độc lập và riêng rẽ, và cũng không
được lợi lộc gì từ các loại tài năng mà thiên nhiên đã phú cho đồng loại của
nó. Trái lại, giữa con người với nhau thì khác hẳn, những thiên tư trời cho,
dù khác nhau đến mấy, cũng có ích cho tất cả mọi người; những sản phẩm
do tài năng riêng của từng người làm ra, do có thiên hướng buôn bán, trao
đổi, dường như đã được chuyển thành tài sản chung mà mỗi người có thể
