Giá vàng, bạc nén trên thị trường thỉnh thoảng có sự biến động chẳng
khác chi những biến động về giá hàng hóa. Các thứ kim loại quý này luôn
luôn bị hao hụt về số lượng do gặp phải nạn đắm tàu thuyền trên sông
nước, tai nạn xe cộ trên bộ, hoặc sử dụng vào việc mạ các đồ vật quý, cũng
như bị hao mòn khi đúc tiền, cho nên tất cả các nước không có mỏ kim loại
quý đều phải nhập để khắc phục tình trạng thiếu hụt các thứ kim loại quý
này. Những người lái buôn nhập các loại vàng, bạc thường tự đánh giá sự
cần thiết phải nhập loại này hay loại khác theo sự phỏng đoán của họ về
lượng cầu ở trong nước. Dù họ có suy nghĩ cẩn trọng đến đâu, đôi khi họ
cũng nhập quá nhiều hay quá ít. Khi họ nhập nhiều hơn số lượng cần thiết,
thì họ phải bán đi một phần với giá rẻ hơn bình thường để khỏi lo chuyện
tái xuất. Mặt khác, khi họ nhập khẩu ít hơn số lượng cần thiết, thì họ bán
cao hơn giá bình thường đó. Nhưng khi do những biến động nói trên mà giá
vàng hoặc bạc dưới dạng thỏi trong nhiều năm liền vẫn vững vàng và
không thay đổi, hoặc nhích lên hay nhích xuống dưới giá của sở đúc tiền
chút ít thì chúng ta có thể vững tin rằng sự hơn hay kém về giá sở dĩ chỉ
biến động chút ít là do tiền đúc thời kỳ bấy giờ được đánh giá cao hơn hay
thấp hơn so với lượng vàng, bạc mà nó chứa đựng. Sự bất biến và ổn định
của hậu quả giả định một sự bất biến và ổn định về nguyên nhân.
Tiền tệ của một nước, vào một thời điểm và ở một địa điểm nào đó, là
một thước đo giá trị chính xác nhiều hay ít là tùy thuộc ở chỗ đồng tiền đúc
hiện hành phù hợp với chuẩn mực của nó với độ chính xác cao hay thấp,
hoặc chứa đựng, với độ chính xác cao hay thấp, một lượng vàng nguyên
chất hay bạc nguyên chất mà nó phải chứa đựng. Ví dụ, ở Anh, nếu 44,5
guinea chứa đựng đúng một pound vàng chuẩn, hoặc 11 ounce vàng nguyên
chất và 1 ounce hợp kim, thì đồng tiền vàng của Anh đã là một đơn vị đo
lường chính xác giá trị thực tế của hàng hóa ở mọi thời điểm và địa điểm,
như bản chất của sự vật công nhận như vậy. Nhưng khi bị mòn và hư hao
trong sử dụng, 44,5 guinea thường chứa đựng ít hơn một pound vàng
chuẩn; việc kém phẩm chất, tuy nhiên, không đồng đều, ít hoặc nhiều tùy
theo các đồng tiền khác nhau; đơn vị đo lường giá trị này cũng thiếu độ
chính xác chẳng khác gì các đơn vị đo lường khác. Vì thường xảy ra là khó
