phương đều bị cắt đứt. Sau lưng là dòng Volga rộng mênh mông. Hai bác sĩ
phẫu thuật quân đội từ tiểu đoàn Makarchuk đã tiến hành cuộc giải phẫu
phức tạp cho Tsanka trong điều kiện dã chiến. Sau cuộc phẫu thuật, Tsanka
phải nằm trên giường một thời gian dài, không thể tham dự cuộc phản công
của Hồng quân Liên Xô bắt đầu vào ngày 13 tháng Mười một bằng những
loạt đại bác “Kachiusha” (1) đáng yêu, mà chỉ được nghe tiếng gầm thét
hào hùng của chúng, cùng với mọi người hân hoan như con trẻ chào mừng
chiến thắng đầu tiên của Hồng quân Liên Xô. Đến ngày 26 tháng Mười
một, với cái đầu vẫn còn băng bó, Tsanka tham gia trận đánh ở làng
Khorgota của người Kalmyk. Đợt tấn công đầu tiên bị quân Đức đẩy lùi.
Đợt tấn công thứ hai vào ngày hai mươi tám cũng thất bại. Chỉ đến ngày
hai mươi chín, trong một trận đánh kéo dài, quân ta mới đánh bật được
quân Đức ra khỏi làng, sau đó tiêu diệt toàn bộ quân địch trên thảo nguyên
thoáng đãng. Vào những ngày này, lần đầu tiên Tsanka nhìn thấy một số
lượng tù binh Đức đông đến thế. Giờ đây, chúng không còn là những tên
lính Đức thiện chiến, ngạo mạn, kiêu căng đã tham gia vào trận đánh ở
ngoại ô Moskva hồi cuối thu nữa, mà chỉ còn là những hình bóng thảm hại,
những kẻ bạc nhược mặt mày tái xanh vì giá lạnh. Tất cả bọn chúng chỉ
mặc áo va-rơi, còn dưới chân, thay cho đôi ủng dạ là một mớ giẻ quấn lòng
thòng được xé ra từ áo choàng. Số lượng tù binh nhiều đến mức, Tsanka
ngạc nhiên không hiểu làm cách nào có thể bao vây và bắt sống chúng
được. Khi đó, một ý nghĩ chợt đến trong đầu: “Thú vị thật. Liệu có thể làm
cách nào đưa được cái đám này đến Kolyma?”. Tsanka vẽ ra bao nhiêu
phương án nhân đạo khác nhau có thể sử dụng chúng phục vụ cho chính
quyền Xô viết…
-----
(1) Tên một bài hát Nga rất phổ biến của nhạc sĩ Matvei Blanter, lời
thơ Mikhain Ysakovsky, được hát lần đầu tiên vào ngày 27/11/1938. Trong
đại chiến thế giới lần thứ hai, các chiến sĩ Hồng quân đã lấy tên bài hát đặt
cho một loại đại bác tự hành của quân đội Liên Xô.
