như vậy?! Người cha của nhân dân, một con người vĩ đại, có thể nói là linh
hồn và trái tim của đất nước qua đời. Thế mà anh?
Ông Voloshin đứng lại, quay về phía thiếu tá công an, bước tới vài
bước, khuôn mặt của ông, sau một đêm ở phòng biệt giam trở nên xám
ngắt, với những quầng thâm quanh mắt, hai gò má nổi u lên.
- Thiếu tá này, - ông Voloshin cười khẩy, đáp lại. - Từ bao lâu rồi, tôi
đâu còn là đại tá nữa, mười lăm năm qua tôi là tù nhân Xô viết. Còn Stalin
là kẻ thù của tôi. Cha tôi đã bị giết, anh tôi cũng bị giết, còn tôi, vì sự phục
vụ trung thành của mình thì bị kết tội là gián điệp nước ngoài. Cả cuộc đời
tôi đã bị hủy hoại. Thật đáng nguyền rủa.
- Bắt hắn ngay! - Svechkin la to. - Tống vào xà lim.
Đêm ấy, ông Voloshin bị đánh rất đau, bị giam vào xà lim cá nhân suốt
ba ngày liền không mở cửa. Một tuần sau ông mới được thả ra: ban đêm,
các chiến sĩ công an khiêng ông dở sống dở chết về nhà, bỏ lên giường.
Sáng hôm sau, nữ bác sĩ Klavdya Prokophievna và Tsanka đưa ông vào
bệnh viện. Sau đợt đại xá năm 1953, ông Voloshin được vợ đến đón đưa về
thành phố Alma-Ata. Tại đây vào năm 1954 trong một căn nhà gỗ ở ngoại
ô thành phố, đại tá Voloshin trút hơi thở cuối cùng, chưa kịp bình phục sau
những trận đòn và những lời xúc phạm ở đồn công an.
Vào đầu những năm năm mươi, cuộc sống của người Chechnya và
Ingushetia có những thay đổi. Điều quan trọng nhất, là người dân địa
phương đã hiểu ra rằng, những người Kavkaz hoàn toàn không phải là
những tên cướp, không phải là bọn tội phạm hình sự mà chỉ là những con
người bất hạnh, đau khổ vì sự trấn áp của những người Bolsevich. Sau
năm, sáu năm sống ở Kazakhstan và ở Trung Á, người Vainakh đã hoàn
toàn thích nghi với hoàn cảnh và điều kiện sống ở đây, tích cực tham gia
vào các hoạt động sản xuất nông nghiệp, thương nghiệp và xây dựng. Các
cơ quan lãnh đạo địa phương thường xuyên nhận được các văn bản chỉ đạo,
