Đức Quốc xã. Lốì trình diễn song đối này thường được người Palestine bày vẽ ra,
nhưng ít khi được người Israel sử dụng.
Trời ngả về chiều, bóng tối đang sập xuống. Khi chuẩn bị về, tôi có hỏi Dror
về ý nghĩa của những cụm từ Hebrew viết bằng bút lông to nét trên thành tủ sắt
xám xịt.
"Chúng là một số câu trích dẫn nổi tiếng" Dror giải thích. Có cả Arthur
Ruppin, cha đẻ những khu định cư người Do Thái như Degania và là người đã
giúp thương thảo thỏa thuận haavara với Đức Quốc xã. "Những gì người A Rập
có thể cho chúng tôi, chúng tôi không cần đến. Những gì chúng tôi cần, họ không
thể cho chúng tôi được". Có cả tên tuổi một sử gia người Anh: "Đau khổ là con
sen của lịch sử". Và có cả Yitzhak "Antek" Zuckermann, một trong những người
lãnh đạo cuộc nổi dậy của Ghetto Warsaw và là nhà sáng lập khu kiều dân: "Đau
đớn, đau đớn, đau đớn..."
★
Những người Do Thái đã đến trước rạng đông. Họ dùng đèn pha xe hơi để
soi lối đi, và dân làng Al-Sumayriyya đã khai hỏa. Muhammad Amer, người ta
thường gọi là Abu Amer, vừa mới xong phiên gác và đã giao vũ khí cho phiên
trực kế tiếp thì giao tranh bắt đầu. Ông ta trườn ra khỏi làng cùng với những
người khác để kêu tiếp viện từ phía Quân Giải phóng Ả Rập của Fawzi al-
Qawkji, các đơn vị của ông ta đã chiếm đóng một căn cứ cũ của người Anh ở gần
đó.
Ồng ta đã thấy một đoàn xe 40 chiếc từ phía Acre đi lên. "Những người lính
ngồi trên những chiếc xe đầu tiên mang khăn keffiyeh đỏ" ông ta nhớ lại. "Người
lính gác ở cổng dẫn vào Al-Sumayriyya cứ tưởng họ là viện binh Ả Rập. Anh ta
chào đón họ bằng một loạt đạn bắn chỉ thiên, và đã bị bắn chết ngay tại chỗ. Dân
làng la hét báo cho nhau biết bọn lính đã giả dạng làm người Ả Rập, nhiều gia
đình đã chạy về phía đông băng qua những cánh đồng lúa mì trong khi súng đạn
đang bắn xối xả vào họ". Năm dân làng đã chết sáng hôm ấy, Abu Amer đã kể lại
