"Tôi đã chứng kiến Cuộc chiến giành Độc lập và vấn đề của những người tị
nạn Ả Rập khởi đầu như thế nào. Vào ngày lễ Vượt qua, tôi nhìn thấy những
người Ả Rập đi qua những khu kiều dân khi họ trốn chạy khỏi Haifa vào năm
1948. Tôi cũng đã nhìn thấy một người mẹ với đứa bé chết trên đường. Có hàng
ngàn người tị nạn".
Rồi chúng tôi bàn trở lại chuyện tàn sát người Do Thái và những cảm xúc
của ông ta về cuộc thăm viếng Ba Lan với những người sống sót. "Chính
Auschwitz không làm cho tôi xúc động" Dror giải thích "Đối với tôi, giây phút
quan trọng nhất là khi tôi cùng đi với bạn bè để nhìn những căn nhà mà họ đã
sống trước đây. Khi soạn cuốn sách này nói về Khu kiều dân Lohamei ha-Getaot,
tôi quyết định bắt đầu kể lại cách người ta thoát ra khỏi những trại tập trung hay
chỗ ẩn trốn trong rừng để cố gắng trở về nhà. Khi trở về, lại thấy nhà của họ đã bị
những gia đình người Ba Lan chiếm mất, nếu không thì cũng bị phá hủy. Những
người tị nạn tìm những ngôi nhà khác; họ cần ngôi nhà khác. Bi kịch lại tái diễn ở
đây: những ngôi nhà mới của họ (ở Israel) trở thành nhà của người Ả Rập".
Những người sáng lập Khu kiều dân Lohamei ha-Getaot tranh luận về cái
tên cho cộng đồng của họ. Có người đề nghị gọi là Khu kiều dân Vilna, phỏng
theo trung tâm học vấn của Do Thái ở Lithuania. Những người khác phản đối.
Làm sao người ta có thể đòi được vé xe buýt đến Vilna? Nhiều người muốn giữ
lại tên của ngôi làng người Ả Rập, vì thế họ gọi nó là Khu kiều dân Lohamei ha-
Getaot Sumayriyya. Tuy nhiên, Quỹ Quốc gia Do Thái (JNF) phán quyết rằng
việc kết nối ký ức của Cuộc Nổi dậy của Ghetto Warsaw với một làng Ả Rập là
điều không nên nghĩ đến và đã truyền ra một cái tên thích hợp với Kinh thánh-
Asher. Những người định cư đồng ý bỏ chữ Al-
Sumayriyya, nhưng không từ bỏ ký ức của những người chiến đấu ở Ghetto.
Cuối cùng thì đó là vấn đề của Khu kiều dân. JNF phản đối rằng việc ghép từ ngữ
ghetto vào nơi định cư người Do Thái là một chuyện không thích hợp. Và như
thế cái bóng của chiến tranh tiếp tục kéo dài giữa những người mong muốn bảo
vệ chút gì trong di sản của người Do Thái hải ngoại và những người muốn áp đặt
một nền văn hóa Hebrew mới.
