nhà của chúng tôi và những láng giềng sát cạnh chúng tôi với một cảm xúc trống
rỗng, một cảm giác thất vọng sâu xa và chán nản".
Al-Sakakini viết. "Những con đường quen thuộc vẫn còn đó, tất cả những
ngôi nhà vẫn còn đó, nhưng quá nhiều thứ đang mất đi. Chúng tôi cảm thấy mình
như những người xa lạ trong chính khu phố của mình."
★
Yasser Arafat bước vào trong ngôi nhà nhỏ hẹp số 263 đường Prinsengracht,
ở trung tâm Amsterdam. Hàng triệu người trước ông đã đến đây để nhìn ngắm
nơi mà Anne-Frank và gia đình bà đã sống để trốn tránh bọn Đức Quốc xã. Suốt
hai năm trước khi bị phát lưu đến Bergen-Belsen và bị sát hại, Anne Frank đã giữ
một cuốn nhật ký, sau này đã trở thành một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất
của thời kỳ diễn ra cuộc tàn sát người Do Thái. Arafat đã không thực hiện một
cuộc thăm viếng bình thường vào 31 tháng Ba, 1998. Hôm ấy ông Arafat vẫn
khoác theo chiếc khăn keffiyeh carô đen và trắng, luôn được gấp và xếp nếp theo
hình đường viền của bản đồ Palestine. Cảnh tượng chiếc khăn ấy xuất hiện trong
ngôi nhà nhỏ hẹp kia đã là biểu tượng cho một bước đi thăm dò của dân tộc ông
trên con đường thừa nhận lịch sử và nỗi đau của người Do Thái.
Những lời của Arafat sau chuyên viếng thăm không có gì đặc biệt đáng nhớ.
"Một câu chuyện buồn, một câu chuyện thật buồn" Ông đã lầm bầm trong miệng
như thế. Lẽ ra đây là dịp để người Do Thái vui mừng. Đây là vị lãnh đạo của
người Palestine công khai thừa nhận rằng người Do Thái đã từng là những nạn
nhân, chứ không phải chỉ là những kẻ đi chiếm đất không có trái tim. Làm như
thế, nhà lãnh đạo của người Palestine vừa phá vỡ để thoát khỏi lớp những người
chối bỏ biến cố nạn tàn sát.
Thay vào đó, Arafat đã hứng chịu hàng loạt công kích, ủy ban Công vụ
Israel ở Hà Lan lên án cuộc viếng thăm ấy như là "một kịch bản quảng cáo rẻ
tiền, làm mất đi tính thiêng liêng của ký ức về những nạn nhân Do Thái". Chính
phủ Israel do đảng Likud lãnh đạo đã coi đó chỉ là “một mánh lới quảng cáo” khi
