PHẦN KẾT
Hoạt động ngầm không phải là chiếc đũa thần. Ngay cả chiến dịch ngầm
lớn trong thời chiến cũng không thể quyết định thắng lợi cuộc chiến tranh.
Tuy nhiên, nó có thể góp phần vào chiến thắng nếu tuân thủ theo phương
châm mà giám đốc OSS, Bill Donovan, đề ra: trong thời chiến, hoạt động
ngầm phải được thực hiện dưới sự giám sát của giới lãnh đạo quân sự cao
cấp và gắn kết với chiến lược chiến tranh chung.
Trong thời bình, nên coi hành động ngầm là một công cụ chứ không thay
thế cho nghệ thuật quản lý nhà nước. Không nên coi hành động ngầm là
biện pháp cuối cùng khi chỉ có hai khả năng lựa chọn là không làm gì và sử
dụng lực lượng quân sự. Vì vậy, hành động ngầm nên được sử dụng kết hợp
với ngoại giao và các công cụ khác của nhà nước để hỗ trợ mục tiêu của
chính sách ngoại giao.
Có thể rút ra từ SOG nhiều bài học về năng lực của chính phủ Hoa Kỳ trong
việc thực hiện các hoạt động ngầm lớn và phức tạp trong thời chiến cũng
như trong thời bình. SOG đã gặp phải nhiều trở ngại và tác động làm hạn
chế hiệu quả hoạt động trong suốt thời gian chiến tranh Việt Nam. Chơi
theo luật chơi của Hà Nội tỏ ra nói dễ hơn làm.
Những ngáng trở làm yếu nỗ lực của SOG không chỉ riêng có ở Việt Nam.
Ngược lại, có thể tìm thấy chúng trong vô số những ví dụ của thời chiến
tranh lạnh trong đó Hoa Kỳ tìm cách sử dụng hành động ngầm. Hơn nữa,
những ngáng trở này có xu hướng tác động đến khả năng sử dụng hành
động ngầm của Nhà Trắng trong tương lai. Việc đánh giá lại lịch sử hoạt
động ngầm của Hoa Kỳ kể từ sau chiến tranh thế gian thứ hai cho thấy có
những lực cản có tính chất lặp đi lặp lại.