Nhưng sẽ in tờ “Tia lửa” ở đâu? Chẳng lẽ có thể in một tờ báo như vậy
ở nước Nga? Chống Nga hoàng. Chống bọn địa chủ và chủ xưởng. Chống
bọn quan chức cảnh sát. Tất nhiên không thể xuất bản một tờ báo như vậy ở
nước Nga! Thế thì ở đâu?
Vla-đi-mia I-lích lại phải nghĩ nát óc và trao đổi ý kiến với các đồng
chí. Sau khi đã bàn bạc kĩ, mọi người quyết định in tờ báo ở nước ngoài. Tất
nhiên, ngay cả ở nước ngoài đi nữa, việc in một tờ báo như vậy cũng chỉ có
thể làm hết sức bí mật. Nhưng dẫu sao thì so với trong nước cũng không đến
nỗi nhan nhản những tên cho săn của cảnh sát Nga và cũng không phải ngay
lập tức bị bắt bỏ tù được.
Mọi việc đã được giải quyết. Vla-đi-mia I-lích đã kiếm được giấy
chứng nhận của bác sĩ và đi ra nước ngoài với danh nghĩa chữa bệnh. Trước
khi đi I-lích đến chào từ biệt Na-đê-giơ-đa Côn-xtan-ti-nốp-na-chị chỉ còn
chín tháng nữa thì hết hạn đi đày. Và con tàu đã đưa I-lích đến những miền
xa xăm không phải của Nga. Liệu có lâu không? Hóa ra là lâu.
… Ở thành phố Lai-xích thuộc nước Đức, với những đường phố hẹp,
những ngôi nhà và nhà thờ mái nhọn, có nhiều xưởng máy, khá nhiều nhà in
và đủ các loại cửa hàng sách. Ở Lai-xích có một người Đức, trạc ba mươi
nhăm tuổi, tên là Ghéc-man Rau, tính tình vui vẻ, để ria mép dựng ngược
như lông nhím. Ông là chủ một nhà in nhỏ ở làng Prôp-xhai-đơ, gần Lai-
xích. Trong nhá máy in của Ghéc-man Rau chỉ có một chiếc máy in duy
nhất, nhưng rất lớn. Trên chiếc máy to cổ lỗ sĩ ấy đã in tờ báo thể thao của
công dân, những tờ quảng cáo và những cuốn sách nhỏ khác nhau.
Ghéc-man Rau là một người mác-xít và là đảng viên Đảng xã hội-dân
chủ Đức. Một hôm những người xã hội-dân chủ ở Lai-xích cho Ghéc-man
Rau biết có một người mác-xít ở Nga tới. Người đó đã tới Giơ-ne-vơ. Sau
đó tới ở Muy-ních. Nhiệm vụ của những người mác-xít Nga là: in tờ báo
cách mạng. Người Nga mới đến kêu gọi những kiều dân Nga và những
người xã hội-dân chủ Đức giúp làm việc đó. Họ đã quyết định: số báo “Tia
lửa” đầu tiên sẽ in ở thành phố Lai-xích của Đức.
- Cần phải giúp đỡ các đồng chí Nga, - những người xã hội-dân chủ ở
Lai-xích nói với Ghéc-man Rau, khi nhận được tin từ Muy-ních về người
