MỒNG MỘT THÁNG BA
N
gay khi ông bố còn sống, I-van I-a-cô-vlê-vích I-a-cô-vlép đã có lần
dẫn tới chỗ Vô-lô-đi-a một thanh niên người Tsu-vát, thầy giáo của một
trường học Tsu-nát tên là Ô-khốt-nhi-cốp chưa học hết trung học.
- Cần phải dạy thêm cho anh ấy nắm được toàn bộ chương trình tám
năm ở trường trung học, I-a-cô-vlép nói. - Sau đó anh ấy sẽ vào trường đại
học. Nhân dân Tsu-vát rất cần những người có học thức.
Vô-lô-đi-a nhận lời giúp ông Ô-khốp-nhi-cốp. Cậu không lấy tiền, bởi
vì đối với một gia đình đông người, thì số tiền lương của Ô-khốp-nhi-cốt là
quá ít ỏi, phải sống tằn tiện lắm mới đủ. Khi ông I-li-a Ni-cô-lai-ê-vích mất
đi, Vô-lô-đi-a càng cố gắng giúp ông Ô-khốp-nhi-cốp học. Hình như để
tưởng niệm người cha. Vì người cha rất chăm lo tới các trường học của dân
tộc Tsu-vát, đã bỏ ra nhiều công sức để giúp đỡ các trường đó.
- Con người lớn lao là con người sống vì lợi ích nhân dân, - Ô-khốp-
nhi-cốp nhớ lại lời nói của ông I-li-a Ni-cô-lai-ê-vích.
Vô-lô-đi-a luôn luôn suy nghĩ: làm thế nào để sống vì lợi ích nhân dân?
Thế nào là vì lợi ích của nhân dân cậu liền nhận dạy Ô-khốp-nhi-cốp, người
con của nông dân. Còn gì nữa chứ? Còn nữa, Vô-lô-đi-a đang học ở lớp cuối
của trung học nên đã bắt đầu hiểu rằng những người thực sự bảo vệ nhân
dân là những người cách mạng. Nhưng Vô-lô-đi-a chưa biết rõ nên tiến hành
cuộc đấu tranh cách mạng như thế nào. Cậu không thích những chế độ hà
khắc của trường trung học. Cậu không tin vào Chúa và đã vứt bỏ cây thành
giá đeo trên cổ. Cậu suy nghĩ nhiều về xã hội bất công: những kẻ giàu thì ăn
không ngồi rồi, những người nghèo thì làm việc quần quật mà vẫn nghèo.
Phải chăng đó là sự công bằng? Cậu không thích Nga hoàng. Trong hội
trường của trường trung học có treo một bức chân dung Nga hoàng A-lếch-
xan Đệ Tam rất lớn, cao từ sàn đến trần. Nga hoàng có bộ mặt nặng nề. Cặp
mắt trắng dã và lờ đờ. Nga hoàng rất tàn bạo và độc tài. Nhưng làm thế nào
để đấu tranh với y?
