Thái tử hỏi: “Già? Người này luôn luôn già như vậy từ hay mới xảy ra gần
đây?”.
Xa Nặc trả lời: “Tâu điện hạ, dạ không. Nhiều năm trứơc ông lão già ấy
cũng trẻ và khỏe mạnh như mọi người khác mà thái tử nhìn thấy tại đây hôm
nay. Nhưng sức lực của ông dần dần kém sút. Lưng ông khòm xuống, màu
da nơi má đã phai nhạt, phần lớn những răng của ông đều rụng hết, và hiện
nay trông ông lão già nua như vậy.”
Hết sức ngạc nhiên và buồn rầu, thái tử Tất Ðạt Ða lại hỏi: “Phải chăng chỉ
có mình ông lão đó phải chịu cảnh khổ ốm đau vì sự già nua? Hay những
người khác đều giống như ông?”
“Tâu điện hạ, như Ngài biết, chắc chắn rằng tất cả mọi người ai cũng phải
trải qua tuổi già. Ngài, con, Da Du Ðà La, vợ của điện hạ, và La Hầu La,
mọi người sống nơi cung điện – chúng ta đang già lần trong từng giây phút.
Một ngày nào đó tất cả chúng ta đều trông già nua như ông lão ấy.”
Những lời nói này của Xa Nặc đã làm cho thái tử sửng sốt, khiến người ngồi
im lặng rất lâu không nói năng gì. Thái tử trông như người mất hồn, sợ hãi
vì bị một tia sét đánh bất ngờ. Sau cùng thái tử lại lên tiếng và nói: “Này Xa
Nặc, hôm nay ta chứng kiến những điều mà ta không bao giờ ước mong
được thấy. Giữa những người trẻ hạnh phúc này, cảnh tượng của sự già nua
đã làm ta kinh hoàng. Thôi ngươi hãy đánh xe quay trở về hoàng cung, mọi
niềm vui của ta trong chuyến du ngoạn này đã tiêu tan hết. Hãy trở về. Ta
không muốn nhìn thấy gì nữa.”
Xa Nặc vâng lịnh thái tử. Khi trở về hoàng cung, thái tử đi vào cung điện mà
không chào hỏi ai cả, thái tử vội vã lên lầu vào phòng riêng của mình, và
ngồi im lặng rất lâu. Mọi người ngạc nhiên trước hành động lạ lùng của thái
tử, và họ đều cố gắng giúp cho thái tử vui lên. Nhưng hoàn toàn thất bại.
Vào bữa ăn tối, thái tử không thiết tha dùng đến thức ăn, mặc dù người đầu
bếp chính đã nấu các món ăn đặc biệt cho thái tử. Thái tử cũng không còn
ham muốn thưởng thức âm nhạc và xem; vũ múa mà luôn ngồi một mình
suy nghĩ đến “sự già, sự già, sự già”.
---o0o---