lai khi anh ấy yêu cầu tôi không được ngăn cản anh ấy quay về Argentina
và tiến hành một cuộc cách mạng trên chính quê hương mình.
Tức là khi ông ấy nói muốn quay về Argentina sau khi cách mạng
Cuba thành công.
Đúng vậy... Và về sau, trong cuộc chiến tranh du kích của chúng tôi,
tôi đã phải cố gắng lắm mới cứu được anh ấy, vì nếu tôi mà cho phép anh
ấy làm tất cả những gì anh ấy muốn, thì có lẽ anh ấy đã không bao giờ sống
sót. Ngay từ giây phút đầu tiên, anh ấy đã là người nổi bật nhất, ưu tũ nhất...
Mỗi một người tình nguyện cho một nhiệm vụ khó khăn, có thể là một cuộc
tấn công bất ngờ, một chuyến đi lấy vũ khí để kẻ thù không thể thu được,
thì người đầu tiên xung phong luôn là “el Che” của chúng tôi.
Bao giờ ông ấy cũng tình nguyện thực hiện những nhiệm vụ nguy
hiểm nhất?
Anh ấy là người đi đầu trong bất kỳ nhiệm vụ khó khăn nào; nổi bật
trong tính cách của anh ấy chính là lòng can đảm phi thường, hoàn toàn coi
khinh mọi hiểm nguy, nhưng nhiều lúc chính anh ấy cũng đề xuất chúng tôi
thực hiện những nhiệm vụ cực kỳ khó khăn và liều lĩnh... Và tôi đã phải từ
chối dứt khoát, “Không”.
Bởi vì ông thấy như vậy là quá liều lĩnh?
Hãy nhớ là, anh cử một người chỉ huy trận phục kích đầu tiên, rồi trận
thứ hai, trận thứ ba, trận thứ tư, rồi thứ năm, thứ sáu - như thế chẳng khác
nào trò tung đồng xu đầy may rủi: trong khi chiến đấu ở cấp độ Trung đội
hoặc Đại đội, chắc chắn anh ta sẽ chết như những người chơi trò rulét Nga
(trò cho một viên đạn vào ổ súng và bóp cò xem ai gan lì hơn).
Việc ông ấy không phải là người Cuba có gây khó khăn gì không?
Có chứ, quả thực là nhiều lúc cũng có chuyện, ở Mêhicô chúng tôi
phân công anh ấy phụ trách một trại đóng quân, và đã có những người bắt
đầu phần nàn rằng anh ấy là người Argentina rồi chuyện này, chuyện nọ,
khiến tôi phải chịu nhiều tai tiếng. Tôi sẽ không nói tên của những người
này, vì sau đó rất may là họ cũng đã phải thay đổi quan điểm. Vâng chỉ có
hồi ở Mêhicô đó thôi. Còn về Cuba, trong quá trình chiến đấu, ban đầu Che
chỉ làm bác sĩ quân y, nhưng nhờ tinh thần chiến đấu quả cảm và những
