về toàn cầu hóa tự do. Tôi đã đọc những bài báo của ông
[272]
đọc cả những bài báo nghiêm túc khác.
Ở đây, đã nhiều năm nay chúng tôi theo dõi các loại báo tương tự như
báo của ông, các báo trung lập, báo cánh tả, và chúng tôi lưu lại tất cả các
bài viết về các vấn đề kinh tế thế giới. Vì vậy, tôi phải công nhận rằng rất
khó để người ta có thể nhận ra những vấn đề hiện nay bởi vì ở hầu hết các
nước, người dân không được giáo dục căn bản về kinh tế, hay chính trị. Và
các dân tộc trên thế giới cũng đang phản ứng ngày càng mạnh hơn trước các
vấn đề kinh tế, chính trị đang ngày càng bất ổn.
Nhưng ông có cho rằng toàn cầu hóa tự do mới mặc dù đã có tác
động mạnh nhưng mấy năm qua đã có chiều hướng bớt gay gắt?
Có, tôi có cảm giác như vậy, bởi vì tôi đã chứng kiến trường hợp ở
Ác-hen-ti-na, thắng lợi hồi tháng năm 2003 của Nestor Kirchner và sự thất
bại của toàn cầu hóa tự do mới ở đất nước đó vào thời điểm quyết định của
cuộc khủng hoảng tài chính quốc tế. Đó không còn giới hạn là cuộc khủng
hoảng ở khu vực Đông Nam Á như năm 1977; mà đã trở thành cuộc khủng
hoảng toàn cầu cộng với cuộc chiến ở I-rắc, hậu quả của những khoản nợ
khổng lồ, sự lãng phí và giá cả năng lượng gia tăng, mối hiểm họa các đồng
tiền sẽ mất giá vì phát hành quá nhiều, sự suy thoái của cường quốc hàng
đầu thế giới về kinh tế và quân sự.
Vấn đề đã trở thành vấn đề toàn cầu, và chính vì vậy nó thu hút được
sự chú ý của toàn thế giới, và cũng rất có thể sẽ có ngày thắng lợi khi một
thế giới khác tốt đẹp hơn xuất hiện. Tôi nghĩ rằng, và tôi cho rằng ông cũng
nghĩ như vậy, câu nói đó ngày càng được nhiều người nghĩ đến: “Một thế
giới tốt đẹp hơn”. Nhưng khi chúng ta đã có một thế giới tốt đẹp hơn rồi,
chúng ta vẫn nhắc đi nhắc lại: Một thế giới tốt đẹp hơn, một thế giới tốt đẹp
hơn, đó là bởi vì thế giới này đang đứng trước ngã ba đường - hoặc là sẽ tốt
đẹp hơn hoặc là sẽ biến mất.
Tôi tin vào ý nghĩ, ý thức, kiến thức, giáo dục mà đặc biệt là giáo dục
chính trị. Chúng tôi đã mất rất nhiều năm xây dựng ý thức và chúng tôi rất
tin tưảng vào giáo dục nhất là giáo dục về chính trị. Chúng ta đang sống
