Madrid, Luân Đôn... Xin hỏi ông: Người châu Âu các ông bãi bỏ án tử hình
từ khi nào?
Ở Pháp là hơn 20 năm trước, năm 1981, dưới thời Tổng thống
Francois Mitterrand. Dư luận ủng hộ việc duy trì án tử hìnhTổng thống
Mitterrand cương quyết, và chúng tôi, những nhà trí thức, với tư cách là
công dân đi tiên phong ủng hộ tổng thống bãi bỏ án tử hình. Án đó được
bãi bỏ là bởi vì có một vụ xét xử mà hai tù nhân Buffet vã Bontemps bị
kết án tù từ năm 1971 đã bắt cóc một nhân viên canh gác và một y tá làm
con tin sau đó cắt cổ họng họ. Cả hai tên tù nhân này sau đó đều bị kết
án tử hình và bị đưa lên máy chém năm 1972. Nhưng dư luận nổi lên
vấn đề tranh cãi là chỉ có một trong hai tên tù nhân cắt cổ hai con tin kia.
Người ta nói, “Tại sao lại kết án tử hình khi người ta không giết
người?”. Một trong hai tên là kẻ giết người, tên còn lại có thể là kẻ tòng
phạm nhung hắn không giết ai cả, vì vậy hắn không thể bị kết án tử hình.
Vụ đó gây ra làn sóng tranh cãi rất lớn, và còn một vài vụ khác nữa, tất
cả những vụ gây tranh cãi đó dẫn đến việc bãi bỏ án tử hình. Cuối cùng,
vào năm 1981, Mitterrand quyết định bãi bỏ.
Pháp là nước bãi bỏ trước tiên, còn ở những nước khác?
Các nước khác cũng bãi bỏ, tôi không nhớ thứ tự thời gian [314]
nhưng Tây Ban Nha là nước bãi bỏ gần đây nhất.
Khi nào thì họ bãi bỏ?
Ở Tây Ban Nha, án tử hình được miễn áp dụng cùng với việc thông
qua Hiến pháp dân chủ năm 1978. Chính thức bãi bỏ là năm 1995.
Vậy ở châu Âu hiện nay còn nước nào duy trì án tử hình không?
Không còn nước nào, nếu là thành viên đầy đủ của Liên minh châu
Âu thì không còn nước nào.
Còn những nước chuẩn bị gia nhập thì sao?
Những nước chuẩn bị gia nhập, nếu còn duy trì án tử hình thì
cũng phải bãi bỏ, vì Nghị định thư số 6 ngày 28 tháng 4 năm 1983 của
Hiến pháp châu Âu về vấn đề nhân quyền yêu cầu các nước phải bãi bỏ
án tử hình.