va-nô-vích Pla-tốp, bị giam cầm theo lệnh của Nga hoàng vì lý do gì không
rõ ở pháo đài Pi-e Pôn từ sáu tháng nay, bỗng được lôi ra khỏi hầm giam và
dẫn thẳng đến phòng làm việc của hoàng đế. Bất cần mào đầu, hoàng đế
hỏi ngay Pla-tốp một câu bất ngờ sau đây: có biết đường sang ấn Độ
không? Pla-tốp chẳng hiểu ất giáp gì cả, nhưng biết rằng nếu trả lời không
biết thì chắc chắn sẽ phải trở lại ngồi tù trong pháo đài, nên đã vội vã trả lời
có biết. Tức khác Pla-tốp được chỉ định chỉ huy một trong bốn quân đoàn
của quân độn sông Đông và được lệnh đem hầu hết toàn bộ lực lượng tiến
sang ấn Độ, với số quân là 22.500 người. Bốn quân đoàn đó rời sông Đông
ngày 27 tháng 2 năm 1801, nhưng cuộc hành quân của họ chẳng được bao
lâu thì... Châu Âu theo dõi với một mối lo âu ngày càng tăng sự thắt chặt
tình hữu nghị giữa người thủ lĩnh của nước Pháp và hoàng đế Nga. Nếu sự
liên minh giữa hai cường quốc này được củng cố thì sẽ chỉ có hai cường
quốc ấy chỉ huy lục địa: ý kiến ấy không những là của Na-pô-lê-ông và của
Pôn mà còn là dư luận của tất cả những nhà ngoại giao ở châu Âu hồi ấy.
Một tình trạng báo động khẩn cấp thật sự trùm lên nước Anh. Đúng là hạm
đội Pháp yếu hơn hạm đội Anh, và thuỷ quân Nga thì không đáng kể đến,
những những ý đồ của Bô-na-pác về ấn Độ, việc phái quân Nga bất ngờ
tiến về hướng đó làm Uy-liêm-Pít thủ tướng nước Anh, bực dọc lo nghĩ,
người ta run sợ chờ đợi mùa xuân năm 1801 vì trong mùa này, hai nước lớn
rồi đây sẽ là đồng minh với nhau có thể hành động quyết định. Nhưng ngày
đầu tiên của mùa xuân, ngày 11 tháng 3, đã mang lại một sự tình khác hẳn.
Na-pô-lê-ông nổi điên nổi khùng khi tin hoàng đế Pôn đệ nhất bị ám sát
thình lình bay về Pa-ri. Mọi công việc mà Na-pô-lê-ông đã tiến hành tốt
đẹp trong vòng vài tháng một cách tài tình và hiệu quả với nước Nga nay
đều sụp đổ hết. Na-pô-lê-ông kêu lên:
"Bọn Anh đã thua tôi ở Pa-ri ngày 3 Tháng Tuyết (vụ mưu sát ở phố Xanh
Ni-két - lời tác giả), nhưng chúng đã không thua tôi ở Pê-téc-bua!". Theo
Na-pô-lê-ông, vụ ám sát Pôn đúng là do người Anh âm mưu. Cuộc liên
mình với nước Nga sụp đổ vào đêm tháng 3 lúc những kẻ mưu sát bước
vào buồng ngủ của hoàng đế Pôn.
Vị tổng tài thứ nhất phải thay đổi tức khắc và thay đổi căn bản tất cả mưu